Analiza: czy renegocjacja rosyjskiej pożyczki „nuklearnej”  poprawi sytuację białoruskiego dłużnika?

09-07-20 Promocja 0 comment

09.07.2020

Białoruska gospodarka wchodzi w recesję, dlatego niezwykle ważne było, aby oficjalnemu Mińskowi udało się renegocjować spłatę rosyjskiej pożyczki na budowę białoruskiej elektrowni jądrowej w Ostrowcu (dalej – BiełAES). „Nuklearna” pożyczka znacznie  bowiem  zwiększy zadłużenie kraju w nadchodzących latach – twierdzi białoruski portal analityczny „Nasze mnienije”.

Jak pisze ekspertka, Tacciana Manionak „białoruskie obligacje wyemitowane w dniach 17–24 czerwca 2020 r., zawierają również harmonogram nadchodzących spłat  długu publicznego. Zgodnie z nim, w 2020 r. Białoruś powinna przeznaczyć 3,42 mld USD na płatności z tytułu wewnętrznego i zewnętrznego długu, 3,23 mld USD w 2021 r., 3,57 mld USD w 2022 r., 3,84 mld – w 2023 r., w 2024 r. – 3,06 miliarda dolarów, zaś w 2025 r. – 2,64 miliarda dolarów” – czytamy.

Zakłada się, że spłaty mogą spaść poniżej 3 miliardów dolarów rocznie dopiero po 2025 r. „Choć biorąc pod uwagę istniejące trendy w rozwoju białoruskiej gospodarki, wniosek ten jest przedwczesny” – twierdzi Manionak.

Tymczasem prezydent Białorusi postawił przed rządem  zadanie zmniejszenia zadłużenia o połowę  do 2025 r. – do poziomu 20% PKB. Trzeba dodać , że w 2019 r. PKB Białorusi wzrósł jedynie o 1,2%. 1 kwietnia 2020 r. dług państwowy Białorusi wyniósł 20,6 mld dolarów amerykańskich, w tym 7,925 miliarda dolarów, czyli 47,6% zadłużenia zagranicznego stanowią  tzw. „dwustronne” pożyczki  z Rosji.

„Jeśli warunki pożyczki na budowę BiełAES nie zostaną zmienione, ich spłata będzie bardzo trudna, jeżeli nie niemożliwa ” – czytamy. – „Niechęć Kremla do dalszego bezinteresownego wspierania białoruskiej gospodarki jest wyraźna. Wskazują na to także przedłużające się negocjacje w sprawie renegocjacji warunków kredytowania  budowy elektrowni jądrowej w Ostrowcu”.

Wcześniej Rosja przyznała Mińskowi pożyczkę na budowę BiełAES w wysokości 10 mld dolarów. „Ale teraz już wiadomo, że realizacja tego projektu będzie kosztować  mniej (m.in dlatego, że wcześniej Mińsk nalegał na rozliczenie kredytu w rosyjskich rublach). Według szacunków rosyjskiego generalnego wykonawcy BiełAES – Atomstrojeksport – koszt BiełAES nie przekroczy 6 miliardów dolarów” – pisze ekspertka.

Zgodnie z obecną, nadal obowiązującą umową, spłata pożyczki na budowę BelNPP powinna rozpocząć się 6 miesięcy po oddaniu elektrowni do użytku, ale nie później niż 1 kwietnia 2021 r. Mińsk ma oddawać dług  w 30 równych ratach, co 6 miesięcy. Odsetki naliczane są od połowy kwoty w wysokości 5,23% rocznie, od pozostałej połowy – według stopy LIBOR dla depozytów 6-miesięcznych w dolarach amerykańskich, powiększonej o marżę 1,83. Białoruś będzie spłacać tę rosyjską pożyczkę przez  25 lat.

„Od dwóch lat oficjalny Mińsk dąży do renegocjacji warunków pożyczki na budowę białoruskiej elektrowni jądrowej, tłumacząc, że innym krajom  Rosatom zapewnia fundusze na budowę elektrowni jądrowych na korzystniejszych zasadach” – twierdzi Manionak.

Moskwa przez długi czas nie odpowiadała na prośby Mińska. Jak stwierdził wcześniej  były ambasador Rosji na Białorusi Michaił Babicz, strona rosyjska nie uważa renegocjacji  za konieczne, ale  „ostateczna decyzja może zostać podjęta, zanim elektrownia osiągnie ustalone parametry operacyjne, w oparciu o obiektywne warunki ekonomiczne”. Aby zmusić Moskwę  do zrewidowania umowy kredytowej , prezydent Białorusi Aleksander Łukaszenko zagroził Rosatomowi pozwem, mówiąc, że z winy generalnego wykonawcy budowa BiełAES przesunęła  planowane terminy uruchomienia elektrowni.

„Eksperci oszacowali, że na renegocjacji warunków pożyczki  Białorusi może zyskać  600 mln dolarów. Dla porównania: według szacunków Ministerstwa Energetyki Białorusi integracja BelAES z systemem energetycznym kraju będzie kosztowała około 700 mln dolarów, które zresztą również pochodzą gł. z kredytów ” – konkluduje Manionak i dodaje: „Zużycie energii elektrycznej w nadchodzących latach na Białorusi znacząco nie wzrośnie, podczas gdy problem  spłaty wziętego na budowę elektrowni kredytu wyraźnie się zaostrza”.

Źródło: Nasza Niwa, Biełta, BiełaPAN, Salidarnaść, Biełaruski Partyzan

Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium