Badania na Majdanie w Kijowie podczas „Rewolucji Godności”

Grupa studentów i pracowników SEW - badania Kijów 2013
Grupa studentów i pracowników SEW – badania Kijów 2013

W dniach 20-22 grudnia br., w czasie masowych protestów na Ukrainie, po niepodpisaniu przez władze umowy stowarzyszeniowej oraz umowy o wolnym handlu z Unią Europejską, grupa 65 osób – studentów i pracowników Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego ponownie „na gorąco” przeprowadziła terenowe badania ankietowe w Kijowie.

Generalnym celem badań było poznanie opinii obywateli Ukrainy dotyczących przemian, jakie zachodzą w ich państwie i nadziei oraz oczekiwań, jakie z tymi przemianami wiążą. Badany był również ich stosunek do różnych narodowości i krajów w odniesieniu do kwestii politycznych, ekonomicznych i bezpieczeństwa. Celem długofalowym badań była również obserwacja ewolucji tych poglądów i dociekanie jakie mogą być tego bezpośrednie przyczyny. Obserwacja i badanie tych przemian pozwala na bardziej dokładne prognozowanie rozwoju sytuacji na Ukrainie.

W przypadku badań zarówno w 2004 roku, jak i tych późniejszych składała się z dwóch części: metryczkowej i merytorycznej. W tej pierwszej respondenci proszeni byli o podanie wieku, miejsca urodzenia, wyznania, języka którym posługują się w domu i pracy, deklarowanej narodowości, miejsca zamieszkania, wykształcenia, języka w jakim się kształcili, znajomości języków obcych, zawodu wyuczonego i wykonywanego itd. Ankietowani proszeni byli także o podanie tych samych informacji w odniesieniu do dziadków, rodziców, sióstr, braci oraz dzieci. Dzięki tak szczegółowym informacjom o respondentach możliwe było skorelowanie ich odpowiedzi w części merytorycznej z określonymi cechami socjometrycznymi i wyprowadzanie na tej podstawie pewnych tez uogólniających.

Studenci SEW z ukraińskim politykiem Jurijem Łucenką, uczestnikiem protestów, przy wejściu na Euromajdan, grudzień 2013 r.
Studenci SEW z ukraińskim politykiem Jurijem Łucenką, uczestnikiem protestów, przy wejściu na Euromajdan, grudzień 2013 r.

W części merytorycznej ankiety w pierwszej kolejności pytaliśmy respondentów o to, jakie partie i ugrupowania oraz liderzy polityczni są im najbliżsi, a także o to z jakimi państwami Ukraina powinna podtrzymywać ścisłe więzi polityczne, a od jakich powinna trzymać się najdalej. Prosiliśmy również o określenie (za pomocą punktacji od 1 do 7), jakie kraje są dla Ukrainy ważne lub mniej ważne w kwestiach ekonomicznych oraz współpracy wojskowej. Następnie przy pomocy tej samej skali punktów ankietowani oceniali swoją sympatię do poszczególnych narodowości.

W kolejnym etapie części merytorycznej ankiety respondenci pytani byli o to, jakie zmiany nastąpiły na Ukrainie z perspektywy 9 lat od „Pomarańczowej rewolucji”. Przy pomocy pięciostopniowej skali (bardzo się poprawiło, poprawiło się, bez zmian, pogorszyło się, bardzo się pogorszyło) ankietowani oceniali sytuację ekonomiczną, walkę z korupcją, poziom życia, swobody obywatelskie, rozwój kultury, relacje z: Rosją, USA, Unią Europejską oraz Polską, suwerenność Ukrainy oraz wolność mediów. Tak samo skonstruowane zostały pytania o nadzieje obywateli na zmiany w wyniku aktualnych protestów na Majdanie, zbliżenia się Ukrainy kolejno z: Unią Europejską, Rosją, Polską i USA.

W badaniu z 2013 r. końcu ankiety znalazły się dwa pytania dotyczące świadomości narodowej obywateli Ukrainy. Prosiliśmy ich o wymienienie trzech cech, jakie ich zdaniem wyróżniają Ukraińców na tle innych narodów. Pytaliśmy również o znane respondentom wewnętrzne podziały terytorialne Ukrainy.

Studenci ankietowali obywateli Ukrainy w różnych miejscach Kijowa – na Majdanie, na tzw. antymajdanie w parku Maryjskim, na dworcu kolejowym, na poczcie, na ulicach, w kawiarniach itd. Przeprowadzenie jednej ankiety trwało około godziny. Ankiety przeprowadzane były w języku ukraińskim, rosyjskim lub angielskim.

29 stycznia 2014 roku, na Uniwersytecie Warszawskim miała miejsce prezentacja wstępnych wyników  361 ankiet z grudniowych badań wraz z ich częściowym porównaniem z wynikami ankiet z lat poprzednich.

 

Kijów 695

 

Prezentacja wstępnych wyników badań TUTAJ

Kronika wyjazdu TUTAJ