Instytut Badań nad Reżimami Totalitarnymi (ÚSTR) uruchomił nową stronę internetową „Czechosłowacy w Gułagu”. Prezentuje ona wyniki badań historyków nad represjami politycznymi wobec Czechów i Słowaków mieszkających stale lub obywateli czechosłowackich przebywających w Związku Sowieckim. Strona zawiera naukowe oraz popularno-naukowe artykuły, książki, wystawy i nagrania wideo z publicznych dyskusji.

„Od początku swojego istnienia w 2008 roku USTR zajmuje się prześladowaniami obywateli Czechosłowacji oraz osób czeskiego i słowackiego pochodzenia w ZSRS. Przeprowadziliśmy dziesiątki wywiadów ze świadkami i ofiarami represji sowieckich a także uzyskaliśmy szereg dokumentów, zdjęć i wspomnień z rękopisów pochodzących z archiwów rodzinnych” – powiedział historyk Adam Hradilek, który prowadzi projekt badawczy „Czechosłowacy w Gułagu”.

Eksperci prowadzą badania w archiwach krajowych i zagranicznych, w tym w archiwach w krajach postsowieckich. ÚSTR utworzył także we Lwowie miejsce digitalizacji, w którym przetwarzane są dokumenty z różnych obszarów Ukrainy.

„Oprócz tysięcy akt prześladowanych uchodźców uciekających przed nazizmem w okresie 1939 – 1941, materiały obejmują także dokumentację dotyczącą setek Czechosłowaków straconych podczas Wielkiego Terroru w latach 1937–1938 oraz ofiar sowietyzacji Rusi Zakarpackiej po 1945 r.” – powiedział Hradilek.

„W Federacji Rosyjskiej koncentrujemy się przede wszystkim na archiwach z Moskwy, z Republiki Komi i z regionu swierdłowskiego, gdzie było najwięcej uwięzionych oraz straconych” – dodał.

Według Darji Čablovej z ÚSTR na stronie internetowej znajduje się również link do elektronicznego wydania „Przewodnika po królestwie zła”, którego autorem jest publicysta Vladimír Bystrov. „Przewodnik po imperium zła” opisuje większość syberyjskich gułagów. Elektroniczna wersja przewodnika została wydana 20 maja 2020 r., dokładnie 75 lat po wywiezieniu ojca Władimira Nikołaja Bystrowa do Związku Sowieckiego.

Vladimír Bystrov pracował nad przewodnikiem przez wiele lat, nie tylko by uczcić pamięć ojca, ale także dlatego, że „nieprzyjemnych faktów nie można bez końca zamiatać pod dywan”, powiedziała żona zmarłego publicysty Marta Bystrova.

USTR w Czechach koordynuje także projekt ‘OSTATNI ADRES”, który przypomina losy ofiar reżimu komunistycznego.

Źródło: Ceskatelevize

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium