Kto chce walczyć o prawdę, musi dla niej żyć, oświadczył czeski prezydent Miloš Zeman z okazji rocznicy tragedii  sprzed 50 lat, kiedy to młody student Jan Palach w styczniu 1969 roku dokonał samospalenia przed budynkiem Muzeum Narodowego w Pradze na znak protestu przeciwko sytuacji w Czechosłowacji po sierpniowej inwazji wojsk Układu Warszawskiego. W przekonaniu prezydenta Zemana czyn Palacha  przyczynił się do upadku reżimu komunistycznego w roku 1989.

„Jeżeli ktoś chce walczyć o prawdę, powinien dla tej prawdy żyć. Jeżeli się zabija, jego życie straci sens i z reguły nie wywołuje  spodziewanych pozytywnych skutków. Ale jednocześnie prawdą jest, że osoby które odejdą, mogą mieć pozytywne oddziaływanie. Miało to miejsce w przypadku Jana Palacha. Jego pamięć pomogła zrzucić brzemię komunistycznego reżimu, chociaż nie równoważy to straty młodego człowieka”, oświadczył Zeman. „Życzyłbym sobie, by Palach żył. Jestem przekonany, że wobec tego iż był taki jakim był, mógłby dużo, naprawdę dużo pożytecznego dokonać”, stwierdził prezydent

Jego zdaniem obecnie  podobny gest nie miałby sensu: „W czasach komunizmu nie było wolnych wyborów, teraz są. Jeżeli coś się wam  nie podoba, proszę iść do urn”, powiedział Milos Zeman, odmawiając  komentarza do  dwóch prób samozapalenia podjętych w dzień rocznicy.

Odpowiadając na pytanie,  dlaczego nie brał osobistego udziału w uroczystościach poświęconych pamięci  Jana Palacha, prezydent  stwierdził , że nie chciał spotkać się ze swoimi przeciwnikami: „Moja decyzja  jest  wyrazem pogardy, nawet głębokiej pogardy (dla przeciwników)”, oznajmił Zeman, dodając,  iż  Palachowi wyraził dostateczny hołd  poprzez wysłanie wieńca.

W związku z 50 rocznicą tragedii  prezydent poinformował, że nie zgodzi się na odznaczenie Evžena Plocka, który na wzór Jana Palacha podpalił się 4 kwietnia 1969 roku na rynku w mieście Jihlava, i po 5 dniach zmarł.  W przekonaniu głowy państwa istnieją wątpliwości co do motywacji Plocka.

W odróżnieniu od Palacha czy Zajíca, o czynie Plocka opinia publiczna nie miała szans się dowiedzieć, gdyż w ogólnokrajowej prasie nie pojawiła się nawet wzmianka na ten temat, a najbliżsi zmarłego  nie  byli w stanie przesądzić , czy jego czyn miał motyw polityczny czy był  spowodowany osobistymi problemami

Źródło: Novinky

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium