Czesi darzą szacunkiem Aksamitną Rewolucję oraz okres międzywojenny, potępiają inwazję wojsk Układu Warszawskiego

12-05-18 Promocja 0 comment

Prawie trzy czwarte Czechów ocenia pozytywnie Aksamitną Rewolucję z listopada 1989 roku. Wydarzenie to postrzegają najlepiej ze wszystkich istotnych momentów historycznych ostatnich stu lat. Najbardziej negatywnie natomiast oceniono inwazję na Czechosłowację wojsk Układu warszawskiego w sierpniu 1968 roku. Badania przeprowadziło Centrum Badań Opinii Publicznej (CVVM) w marcu br.

Wyniki sondażu  wykazują, że najlepiej ocenianym okresem historii najnowszej jest międzywojnie (1918–1938), uważane przez dwie czwarte Czechów za wzór demokracji i dojrzałości. Ponad połowa respondentów wyraziła pozytywny stosunek także do czterech innych wydarzeń historycznych. Są nimi: podział Czechosłowacji, prezentowany w ankiecie jako powstanie Republiki Czeskiej (55 %), wejście republiki do struktur NATO (52 %), lata dziewięćdziesiąte (51 %) oraz powstanie i działalność organizacji dysydenckiej Karta 77, która piętnowała łamanie praw człowieka przez reżim komunistyczny (połowa respondentów). Wejście Czech do UE w roku 2004 ocenia pozytywnie 49% pytanych zaś 22 % negatywnie.

Najgorzej ocenianymi przez Czechów wydarzeniami było podpisanie układu monachijskiego w 1938 roku oraz pucz z lutego 1948 roku, który doprowadził do władzy komunistów. Wymienione wydarzenia negatywnie ocenia dwie trzecie respondentów. Źle się Czechom kojarzy także okres drugiej wojny światowej – zarówno protektorat Czech i Moraw jak i Państwo Słowackie oraz najtwardszego komunizmu przypadający na lata 50-te minionego stulecia.

W ankiecie agencja CVVM pytała także o ocenę niektórych osobistości. Najlepsze wyniki otrzymał pierwszy prezydent Czechosłowacji Tomáš Garrigue Masaryk (84 %), na drugim miejscu uplasował się Jan Palach (67 %), który dokonał samospalenia w proteście przeciwko wladzom ktore nastały w Czechosłowacji po inwazji wojsk sowieckich w roku 1968. Trzecią najlepiej ocenianą osobistoscią był pierwszy postkomunistyczny prezydent  Václav Havel (66 %), minister spraw zagraniczny z okresu 2 wojny światowej Jan Masaryk (57 %) oraz prezydenci Edvard Beneš (50 %) i Miloš Zeman (46 %).

Najgożej ocenianymi postaciami współczesnej  historii są działacze nazistowscy  Konrád Henlein i Karl Hermann Frank oraz komunistyczni prezydenci Klement Gottwald i  Gustáv Husák.

Z  sondażu można wywnioskować, że Czesi mają skłonności do szukania przyczyny niepowodzenia raczej za granicą aniżeli w sobie samych. Na przykład Układ Monachijski jest przez dwie trzecie respondentów postrzegany jako efekt zdrady zachodnich sprzymierzeńców. Także ustanowienie reżimu komunistycznego w roku 1938 w opinii dwóch trzecich respondentów było przede wszystkim wynikiem decyzji mocarstw, a zaledwie 26 % osób uważa, że po sierpniu 1968 czechosłowaccy decydenci mieli możliwość odrzucenia żądań kierownictwa sowieckiego.

Podobnie okupacja nazistowska uważana jest przez Czechów za opresję. Tylko 18 % pytanych jest przekonanych, iż większość Czechów powinna się wstydzić swojego zachowania w tym okresie. Niewielka część respondentów pochwala powojenne wygnanie niemieckich i węgierskich mieszkańców.

Sondaż wykazal także, iż dla jednej czwartej Czechów rozpad Austro-Węgier był błędem, z kolei dwie trzecie uważa, że dzięki powstaniu samodzielnego państwa udało się Czechom przeżyć jako narodowi.

Źródło: Ceskatelevize

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium