9 stycznia 2020 r. w Studium Europy Wschodniej odbyła się prezentacja wyników socjologicznych badań „Geopolityczne orientacji Białorusinów: rosyjskie wartości czy europejski dobrobyt?” autorstwa prof. Andreia Vardomatskiego.  Prof. Vardomatski jest nauczycielem akademickim, socjologiem, ekspertem Białoruskiej Pracowni Analitycznej. Jak powiedział na początku prezentacji  dyrektor Studium Europy Wschodniej Jan Malicki, naukowa, badawcza praca zawsze była priorytetem dla SEW.

Wraz z rozpoczęciem  prezentacji, prof. Vardomatski przypomniał wydarzenia, które miały miejsce na Krymie w 2014r.:

„Kiedy odbywały się wydarzenia w Krymie w 2014r., głównym argumentem Putina była opinia publiczna. Prezydent Rosji mówił o tym, że mieszkańcy Krymu sami chcą do dołączenia do Rosji.  Po wynikach referendum, które odbyło się 16 marca 2014r., 96,57% obywateli Krymu wyraziło chęć, żeby Krym wszedł w skład Rosji. Ten argument był wykorzystany wtedy, w 2014r i jest wykorzystany dziś, będąc ważniejszym od politologicznej I historycznej argumentacji. Na Zachodzie, w tym i w Polsce, istnieją rożne wyobrażenia o tym, na ile Białorusini chcą by ich państwo weszło w skład Federacji Rosyjskiej. Błędnym jest przekonanie, że społeczeństwo białoruskie wykazuje tendencje do przyłączenia ich kraju do Rosji.  Wyniki badańe pokazują, że sytuacja na Białorusi w roku 2019 nie jest podobna  do sytuacji na Krymie I Donbasie w 2014r.„

W prezentacji prof. Vardomatski przedstawił ilościowe i jakościowe wyniki przeprowadzonych na Białorusi badań. Ilościowe badania (ogólnokrajowe badania, próba reprezentatywna, 1000 osób) ukazały  10-procentowy spadek ilości deklaracji wskazujących orientację prorosyjską na przestrzeni 2018 i 2019 r. Jak zauważył profesor Vardomacki, „taki spadek jest obserwowany po raz pierwszy od początku prowadzenia badań, tj. od 2004 r.”

Prof. Vardomatski wielokrotnie zwracał uwagę na fakt, że tylko 3-5 % respondentów uważa, że Białoruś powinna wejść w skład Rosyjskiej Federacji.

W kwestii motywacji tłumaczących, dlaczego Białorusini wybierają (albo nie wybierają) Rosję bądź wybierają (albo nie wybierają) Europę, profesor tłumaczył, że orientacja prorosyjska ma charakter mentalno-psychologiczny, podczas gdy proeuropejskość wynika z motywacji materialno-pragmatycznych.

Należy zaznaczyć, że na Białorusi, oprócz Białoruskiej Pracowni Analitycznej, nikt robi regularnych badań opinii społecznej, dotyczących geopolitycznego wyboru Białorusinów, socjalnej aktywności, oceny stanu gospodarki.

Badaniom przeprowadoznym przez prof. Andreia Vardomatskiego dedykowana była także audycja radia TOK FM, która dostępna jest pod tym linkiem