Im niższy poziom wykształcenia, tym lepsza ocena okresu sprzed 1989 roku. Według badania przeprowadzonego przez agencję NMS Market Research tylko 36 procent osób w wieku powyżej 40-u lat zdecydowanie pozytywnie ocenia okres po  1989 roku, zaś w grupie z wykształceniem podstawowym lub zawodowym przełomowy rok dobrze ocenia tylko połowa badanych.

„Zabezpieczenia socjalne, takie jak praca, listy oczekujących na mieszkanie, jakość jedzenia, wszyscy ludzie byli podobni, bo mieli mniej więcej po równo”, napisał jeden z respondentów w kwestionariuszu.

Jedna trzecia badanych z wykształceniem średnim uważa, że  lepiej żyło się przed 1989 rokiem. Jeśli chodzi o osoby z wykształceniem uniwersyteckim, wyraźnie dominują krytycy reżimu komunistycznego – że „było lepiej”, uważa tylko 16 procent.

„Stan społeczeństwa jest związany ze stosunkiem do przeszłości. Wydaje mi się, że poziom edukacji ma bardziej decydujący wpływ na stan świadomości niż to, gdzie i jak żyjemy” – mówi Mikuláš Kroupa, dyrektor spółki Post Bellum: „Według mniej wykształconej części populacji Aksamitna Rewolucja niczego nie zmieniła. To wielka szkoda, ale także niebezpieczeństwo powrotu do totalitaryzmu”, stwierdził socjolog.

Według niego, znaczna część społeczeństwa ma dosyć obojętny stosunek do rzeczywistości . To powoduje, że jest bardziej podatna na manipulacje, na argumenty, że wszystko zostało zmarnowane, nie ma nadziei, lepiej nie będzie, że i tak wszyscy kłamią i kradną: „Te osoby powiedzą, że demokracja ich zawiodła.”

Jednocześnie prawie trzy piąte  ankietowanych stwierdziło, że sytuacja gospodarcza w Czechach jest lepsza niż przed 89 rokiem. Połowa przyznała, że ich poziom życia od czasów rewolucji uległ poprawie, a 38 procent uważa, że Czechy mają ustawy i niezależne sądownictwo porównywane do  zachodnich.

Badanie ujawniło szereg innych interesujących informacji. Na przykład 52 procent Czechów w wieku powyżej 40 lat wyjeżdżało przed 1989 rokiem za granicę. Były to jednak głównie kraje socjalistyczne.

66 procent Czechów robiło zakupy w Tuzexie (red.: czechosłowacki Pewex), gdzie najczęściej nabywało ubrania. 44 procent ludzi słuchało Radia Wolna Europa i Voice of America. W  Aksamitnej Rewolucji 89 roku aktywnie uczestniczyło 27 procent Czechów – chodzili na demonstracje, nosili przypięty symbol rewolucji i brali udział w strajku generalnym.

Źródło: Aktualne

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium