19 listopada Szawkat Mirzijojew spotkał się w Moskwie z Władimirem Putinem, podtrzymując tradycję składania przez prezydentów Azji Środkowej po wyborach prezydenckich pierwszych oficjalnych wizyt zagranicznych w Rosji, aby podkreślić strategiczne znaczenie relacji.

Putin rozpoczął spotkanie od kilku pochlebnych uwag, komentując niedawną reelekcję Mirzijojewa, jako wyraźne poparcie ze strony jego narodu.

Na szczycie agendy znalazł się handel. Mirzijojew mówił o przełomie w stosunkach dwustronnych w ostatnich latach. W ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2021 roku wymiana handlowa osiągnęła wartość 6 miliardów dolarów. Przekroczyło to kwotę 5,6 miliarda dolarów w 2020 roku, kiedy to w stosunki handlowe uderzyła pandemia. Prezydent Uzbekistanu prognozował, że wtym roku kontakty Uzbekistanu z Rosją – drugim co do wielkości partnerem handlowym po Chinach – osiągną 7 miliardów dolarów. Podczas regionalnego forum współpracy gospodarczej podpisano umowy o wartości 9 miliardów dolarów z firmami z Rosji. Obejmują one141 projektów inwestycyjnych o wartości 7,4 miliarda dolarów i 455 transakcji eksportowych o wartości 1,6 miliarda dolarów.

Jednym z tematów, którego żaden przywódca nie wspomniał publicznie, były stosunki Uzbekistanu z Eurazjatycką Unią Gospodarczą (EUG), blokiem handlowym kierowanym przez Rosję, zrzeszającym Armenię, Białoruś, Kazachstan i Kirgistan. Uzbekistan uzyskał status obserwatora w zeszłym roku, po burzliwych spekulacjach dotyczących jego ewentualnego członkostwa, czego bardzo pragnie Rosja.

Podczas, gdy prezydenci w Moskwie powstrzymywali się od publicznego dyskutowania na ten temat, premier Uzbekistanu tego samego dnia wychwalając bliskąwspółpracę obu państw poinformował, że w przyszłym roku rząd planuje dostosować większość swoich przepisów technicznych do przepisów EUG.

Pytanie, czy Uzbekistan powinien wejść do EUGposiadającej rynek liczący 184 miliony ludzi, wywołuje zażarte dyskusje. Zdaniem eksperta RawszanaNazirowa przystąpienie wzmocniłoby handel, stworzyło lepsze warunki życia i pracy dla migrantów zarobkowych, otworzyło możliwości dostępu do technologii, inwestycji i zasobów. Inni eksperci wskazują na potencjalne koszty przystąpienia do Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej, mogące zagrozić istnieniu firm, które nie będą w stanie wytrzymać konkurencji ze strony silniejszych przedsiębiorstw rosyjskich.

Kreml chciałby również, aby Uzbekistan ponownie przyłączył się do Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym, którą opuścił w 2012 roku. Taszkent już jednak odrzucił ten pomysł. Abdulaziz Kamilov, minister spraw zagranicznych oświadczył, że takiej potrzeby nie ma.

Mirzijojew i Putin publicznie niewiele mówili o Afganistanie, wspominając o nim tylko w kontekście bezpieczeństwa regionalnego.  

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium