W niedzielę (18.04)  Rosja uznała 20 pracowników ambasady Czech w Moskwie zaosoby niepożądane i nakazała im opuszczenie kraju do północy w poniedziałek(19.04). Jest to odpowiedź na sobotnią (17.04) decyzję Republiki Czeskiej o wydaleniu 18 rosyjskich dyplomatów z Pragi. Wśród wydalonych czeskich dyplomatów znalazł się zastępca ambasadora oraz pracownicy pionu polityczno-ekonomicznego ambasady. Działa tylko sekcja konsularna.

Dyplomacja rosyjska uważa sobotni krok czeskiego rządu za prowokację, za którąodpowiedzialne są USA. Zaś oskarżenie o udział rosyjskich służb specjalnych weksplozji kompleksu amunicji w czeskiej miejscowości Vrbětice w 2014 roku Moskawa uznała za absurdalne i bezpodstawne. Zdaniem rosyjskiego MSZposunięcie czeskich władz jest kontynuacją szeregu antyrosyjskich działań, które Czechy podjęły w ostatnich latach.

Przyczyną wydalenia rosyjskich dyplomatów z Czech  stało się podejrzenie, że rosyjscy funkcjonariusze wywiadu zagranicznego – GRU, byli zamieszani w wybuchdo którego doszło w 2014 roku w składzie wojskowej amunicji w Vrběticach w obwodzie zlińskim,  w wyniku którego zginęły dwie osoby. Według mediów wybuch miał uniemożliwić dostawę broni na Ukrainę lub do formacji walczących z reżimem syryjskiego prezydenta Baszara el-Asada.

Istnieje podejrzenie, że za eksplozją stali ci sami ludzie, którzy następnie usiłowali otruć rezydującego w Wielkiej Brytanii byłego podwójnego agenta Siergieja Skripala i jego córkę. Wydalenie ich kolegów z GRU i SVR było, zdaniem czeskiego wicepremiera, szefa MSW, chwilowo pełniącego także funkcję szefa MSZ JiřígoHamáčka, niezbędne: „De facto rozbiliśmy obydwie służby wywiadowcze, co oznacza poważne zakłócenie operacji wywiadowczych, co z kolei – mam nadzieję – sprawi, że długo nie dojdą one do siebie” – przekonywał J.Hamáček.

Przypomnijmy, że w ubiegłym roku w ambasadzie rosyjskiej w Pradze pracowało około 140 osób, czyli dwukrotnie więcej niż w ambasadach innych państw.

„Prezydent Miloš Zeman szerzej skomentuje wydalenie rosyjskich dyplomatów z Czech oraz informację o wybuchu w Vrběticach w najbliższą niedzielę w telewizji Prima” – powiedział rzecznik prezydenta Jiří Ovčáček. Część przedstawicieli czeskiej opozycji krytycznie ocenia fakt, że ​​głowa państwa tak długo wstrzymuje się od skomentowania podejrzeń dotyczących udziału rosyjskich służb specjalnych w eksplozji składu amunicji. W sobotę J. Ovčáček oświadczył tylko, że prezydent został poinformowany i popiera kroki podejmowane przez rząd w tej sprawie.

Poparcie dla Pragi wyraził w niedzielę Departament Stanu USA: „Stany Zjednoczone stoją po stronie Czech w sprawie reakcji na działania wywrotowe Rosji na terytorium Czech” – napisał na Twitterze rzecznik Departamentu Stanu Ned Price.

O wsparciu dla władz Czech zapewnił też polski resort dyplomacji.

W tym miejscu warto przypomnieć o trwających przygotowaniach do przetargu na budowę nowego bloku energetycznego elektrowni atomowej Dukovany należącej do kontrolowanej przez państwo czeskie spółki ČEZ. Kontrakt o wartości co najmniej 6 mld euro jest największą inwestycją Czech, kraju należącego do UE i NATO. Obok rosyjskiego Rosatomu, o kontrakt będą ubiegać się także amerykański koncern Westinghouse, francuski EdF i południowokoreański KHNP.

Dlaczego sprawa z 2014 wychodzi na jaw dzisiaj? Jedną z teorii przedstawia senator Miroslava Němcová: „Fakt, że premier i wicepremier w końcu poinformowali o ataku terrorystycznym Rosji na naszym terytorium, oznacza, że ​​nie mogli już tego dłużej zachować w tajemnicy. Ktoś musiał ich ostrzec, że wie o poczynaniach rosyjskich służb specjalnych i jeśli prezydent i rząd nie podejmą działań, sam opublikuje te informacje. W ten sposób czescy politycy zostaliby oskarżeni o promowanie interesów obcego mocarstwa, czyli zdradę stanu. Musieli więc ujawnić prawdę, a prezydent musiał zgodzić się na wydalenie rosyjskich agentów. Inaczej trudno rozumieć tę dziwną grę – stwierdziła senator.

Istnieje jeszcze jeden aspekt ostatniego skandalu – sprawa sprowadzenia do Czech rosyjskiej szczepionki Sputnik V wydaje się przesądzona.

Źródło: CNNprima, Echo24, prazskypatriot

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium