Urzędnicy rosyjscy i kazachscy utworzyli na szczeblu parlamentarnym mechanizm umożliwiający wymianę doświadczeń w zakresie zwalczania „wpływu zagranicznych agentów”.

Rosyjska agencja Interfax poinformowała, że dwustronna wymiana informacji została uzgodniona podczas spotkania w Ałmaty Rady Zgromadzenia Parlamentarnego Organizacji Układu o Bezpieczeństwie Zbiorowym (OUBZ). W materiale zacytowano rosyjskiego posła Wasilija Piskariewa, który stwierdził, że nowy mechanizm stworzyregularny kanał „wymiany standardów prawnych dotyczących ochrony suwerenności, w szczególności przeciwdziałania zagranicznej ingerencji i przeciwdziałaniu wpływom zagranicznych agentów w polityce wewnętrznej ”. Piskariew, który stoi na czele komisji Dumy Państwowej mającej zidentyfikować i wykorzenić przypadki obcej ingerencji w wewnętrzne sprawy Rosji, obiecał, że wymiana informacji będzie otwarta dla innych członków OUBZ.

Wiadomość ta zaniepokoiła przedstawicieli sektora pozarządowego Kazachstanu. Wielu działaczy obawia się, że taka wymiana informacji może  zapowiadaćwprowadzenie w Kazachstanie ustawodawstwa na wzór rosyjski. Pozornie  przepisy mają na celu zaostrzenie wymogów wobec podmiotów, głównie organizacji pozarządowych i mediów, które otrzymują znaczne finansowanie ze środków zagranicznych. Jednak dotychczasowe doświadczenie pokazało, że przepisy są opracowywane w taki sposób, aby zapewnić rządom możliwość nałożenia kagańca organizacjom prowadzącym działalność lub zajmującym stanowisko, które nie pokrywa się z preferencjami politycznymi władz. Na przykład Kreml wykorzystał ustawodawstwo dotyczące „zagranicznych agentów” do stłumienia wszelkich form wewnętrznego sprzeciwu.

W Kazachstanie narastają obawy związane nie tylko z możliwością przyjęcia ustawy o agentach zagranicznych, ale także z wolnością mediów. Senat Kazachstanu zatwierdził na początku czerwca ustawę medialną zawierającą sformułowania, które mogą zwiększyć możliwości władz w ograniczaniu niezależności dziennikarzy i mediów poprzez wprowadzenie zmian dotyczących procesu akredytacji. Projekt ustawy medialnej uzyskał wcześniej akceptację niższej izby parlamentu.

W 2023 roku kazachska agencja rządowa utworzyła rejestr osób „otrzymujących pieniądze lub inne wsparcie od obcych państw, organizacji międzynarodowych i zagranicznych, cudzoziemców i bezpaństwowców”. Według Łastajewa rejestr ten ma na celu wyłącznie zapewnienie ściągalności podatków od dochodów zagranicznych. We wrześniu 2023 roku Komisja Skarbowa przy Ministerstwie Finansów opublikowała wykaz  240 osób i podmiotów znajdujących się w rejestrze.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium