Lider łotewskiej partii „Zgoda”, popularnej w środowisku mniejszości rosyjskojęzycznej, Jānis Urbanovičs ustosunkował się do apelu ministra spraw zagranicznych Edgarsa Rinkēvičsa dotyczącego koncepcji łotewskiego narodu politycznego

— „Zgoda” chce, aby koncepcja narodu politycznego, do którego stworzenia wzywał minister spraw zagranicznych, opierała się na trzech kluczowych słowach: szacunek, rozmowa, zaufanie. Jakie będą Pana słowa, panie ministrze? I czy za słowami pójdą czyny? — pytał przewodniczący zarządu „Zgody”.

— Czas porzucić przestarzałą i  nie cieszącą się zaufaniem ani  Łotyszy ani rosyjskojęzycznych obywateli koncepcję „integracji społeczeństwa”. Zamiast tego musimy wzmocnić i promować koncepcję narodu politycznego, opartą na Konstytucji Łotwy, wartościach  Europy i Zachodu, na zrozumieniu, że państwowość Łotwy, niepodległość i bezpieczeństwo to nasz fundament, wspólna odpowiedzialność i obowiązek — napisał w mediach społecznościowych 21 marca minister spraw zagranicznych Edgars Rinkēvičs.

W odpowiedzi Jānis Urbanovičs  przypomniał, że „idea jednego narodu, narodu łotewskiego była obecna zarówno podczas tworzenia państwa łotewskiego, jak i w trakcie  jego odbudowy”. W maju 1990 r., wraz z Deklaracją Niepodległości, przyjęto kolejny dokument — „Wezwanie do narodu łotewskiego”. Urbanovičs go cytuje:

„Rada Najwyższa Republiki Łotewskiej, uznając przywrócenie Republiki Łotewskiej […]  bierze pod uwagę uniwersalne normy praw człowieka i interes kultur mniejszości narodowych. Parlament Łotwy uważa za swój obowiązek przestrzeganie demokratycznych zasad stosunków narodowościowych w Republice Łotewskiej. Najbardziej wiarygodnym gwarantem osiągnięcia tego celu jest personalny udział przedstawicieli łotewskich grup narodowych w tworzeniu politycznych, gospodarczych i prawnych podstaw niepodległego państwa łotewskiego. Tylko cały naród łotewski razem będzie w stanie przywrócić niepodległe, demokratyczne i europejskie państwo łotewskie ”.

„Niestety droga ta źle się  zaczęła  –  krzywdy z przeszłości stały się przyczyną rozłamu w społeczeństwie. Była to świadoma metoda  służąca utrzymaniu władzy. Obecność takich „czerwonych linii” stworzyła trudno usuwalną kastę rządzącą, dla której szeroki udział obywateli we władzy był  niepożądany, a nawet niebezpieczny. 1/3  społeczeństwa, dla której językiem ojczystym jest rosyjski, była przedstawiana  jako „obcy”, — stwierdza Urbanowicz.

Na marginesie warto jednak zauważyć, że część łotewskich rosyjskojęzycznych polityków wyraźnie opowiadała się po stronie Moskwy, co nie sprzyjało  budzeniu zaufania rdzennych Łotyszy. ( przyp.red)

Źródło: DELFI Žinios, Lietuvos rytas, DELFI.lv, Eesti Rahvusringhääling

Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium