Według danych uzbeckiego Komitetu Statystycznego na koniec 2020 roku, handel dwustronny Uzbekistanu wyniósł 6,4 miliarda dolarów, z czego większość przypada na Pekin. Podczas gdy chiński eksport osiągnął 4,5 miliarda dolarów, import z Uzbekistanu wyniósł 1,9 miliarda dolarów. Rosja pozostaje w tyle pod względem wielkości obrotów dwustronnych z 5,6 miliardami dolarów, choć nadal ma znaczną przewagę w bilansie handlowym. Sąsiedni Kazachstan zajął trzecie miejsce z kwotą 3 miliardów dolarów.

Chiny zajmują pierwsze miejsce wśród partnerów handlowych Uzbekistanu od 2015 roku. Pekin jest również liderem w stawkach inwestycyjnych. W 2019 roku Chiny miały 26,2% zagranicznych inwestycji w środki trwałe. Rosja była na odległym drugim miejscu z 10,6%. Od początku 2020 roku ponad 1650 przedsiębiorstw w Uzbekistanie działa z chińskim kapitałem. Rosyjskich środków jest mniej, ale są one szerzej rozdystrybuowane – na około 1820 przedsiębiorstw.

Eksport z Azji Środkowej do Chin ogólnie ucierpiał w wyniku pandemii COVID-19, a Uzbekistan nie był wyjątkiem. Chińskie statystyki pokazują, że import z Uzbekistanu w dolarach spadł o ponad 30%. Całkowity import Chin spadł tylko o 1,1%, co daje przekonujący obraz tego, jaki rodzaj handlu ma miejsce i co może przynieść wygodę w przyszłości. Surowce są bardzo podatne na wahania i wydaje się, że Uzbekistan zapłacił wysoką cenę. Rosja, która ma mniejszy apetyt na te surowce, mogłaby dążyć do odzyskania czołowej pozycji, proponując Taszkentowi ciekawszą i bardziej zróżnicowaną propozycję. Zdaniem Nawruza Melibajewa, eksperta ds. gospodarczych, w ciągu najbliższych kilku lat sytuacja może się zmienić na korzyść Rosji. Pod koniec 2020 roku Uzbekistan uzyskał status obserwatora w Euroazjatyckiej Unii Gospodarczej. Uproszczenie zasad wzajemnego handlu mogłoby doprowadzić do wzrostu wymiany handlowej między oboma krajami. Uzbekistan aktywnie zabiega również o członkostwo w Światowej Organizacji Handlu, co może dać jeszcze inne możliwości. Chiny bez wątpienia będą dominować w dającej się przewidzieć przyszłości, ale konkurencja jest na horyzoncie.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium