17 lipca prezydent Kirgistanu Sadyr Żaparow podpisał ustawę o języku państwowym, która zobowiązuje wszystkich urzędników służby cywilnej do używania języka kirgiskiego w pracy. Zgodnie z nowymi poprawkami język kirgiski stanie się obowiązkowy we wszystkich ministerstwach, samorządach i organizacjach, niezależnie od formy ich własności. Posłowie, funkcjonariusze bezpieczeństwa, policjanci,sędziowie, prokuratorzy, a także adwokaci, notariusze, nauczyciele i pracownicy medyczni muszą w czasie pracy mówić po kirgisku. Kirgiscy urzędnicy zostali zobowiązani do posługiwania się językiem państwowym przy sporządzaniu dokumentów oraz zawieraniu umów, w tym międzynarodowych. Ponadto kirgiskiego należy używać przy zapisywaniu nazw agencji rządowych, nazw geograficznych oraz przy informowaniu o produkcie lub usłudze. Znowelizowana ustawa wpłynie również na pracę mediów. Dokument stanowi, że spółki telewizyjne i radiowe, w tym prywatne, muszą nadawać co najmniej 60% swoich programów i audycji w języku państwowym. Jednocześnie rosyjski pozostaje w Kirgistanie drugim językiem urzędowym.

Inicjatorem nowelizacji ustawy o języku państwowym był rząd. W maju dokument został przyjęty przez parlament.

Ustawa o języku państwowym pochodziła z 1989 roku i nosiła nazwę ustawy „O języku państwowym Kirgiskiej SRR”. Już w 2004 roku otrzymała swoją obecną nazwę i od tego czasu przeszła zmiany w kierunku rozszerzania użycia języka państwowego. Na przykład w jednej z nowelizacji z 2015 roku obowiązkowe stało się prowadzenie w tym języku lub jednoczesne przekładanie na niego wszystkich wydarzeń państwowych – negocjacji, konferencji i spotkań.

Konflikty językowe w Kirgistanie nie są specjalnie nagłaśnianie. Znanych jest jednak kilka przypadków. Tak więc w 2021 roku pijany mężczyzna rzucił kalkulatorem w pracownika centrum rozrywki w Biszkeku za obsługiwanie go po rosyjsku. Wytoczono mu sprawę o chuligaństwo, ale później świadek wycofał zeznania w związku z pojednaniem stron. W maju ubiegłego roku były sędzia Pierwomajskiego Sądu Rejonowego w Biszkeku, Taalaibek Tursunbekow, otrzymał naganę za niedopuszczenie uczestnika procesu do składania zeznań w języku państwowym. Wyjaśniono, że działacz Ondurusz Toktonasyrow, oskarżony o nieposłuszeństwo wobec funkcjonariuszy policji i drobne chuligaństwo, chciał wystąpić w swojej obronie w języku kirgiskim, ale sędzia odmówił mu tego prawa, powołując się na to, że dokumentacja sprawy została sporządzona w języku rosyjskim.

Źródło: Mediazona CA

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium