Ministerstwo Zasobów Wodnych Kazachstanu prowadzi negocjacje z Chinami w sprawie zużycia wody z rzek regionu, które są coraz bardziej obciążone. Astana powołała 20-osobową grupę roboczą mającą negocjować z chińskimi urzędnikami ramy dystrybucji wody obejmujące około 20 rzek transgranicznych, w tym Irtysz i Ili. Według ministerstwa oba państwa osiągnęły porozumienie w wielu kwestiach jeszcze pod koniec grudnia. Przedstawiciel ministerstwa Nurżan Nurzigitow wskazał, że mechanizm podziału wody obejmujący rzekę Chorgos mógłby służyć jako model dla podobnych rozwiązań na innych drogach wodnych. „Wzdłuż rzeki [Chorgos], która oddziela oba państwa, wspólnie z Chinami zbudowano obiekt hydrauliczny. Jego funkcjonowanie jest w 100% zautomatyzowane, a śluzy są zaprojektowane tak, aby woda przepływała równomiernie po obu stronach granicy. Gdy jedna ze stron chce zmienić ilość wody przepływającej przez śluzę, druga strona automatycznie otrzymuje taką samą ilość wody”. – powiedział Nurzigitow.

Pomimo widocznego postępu w negocjacjach zawarcie satysfakcjonującej umowy z Chinami w sprawie gospodarki wodnej nie będzie łatwe. Kazachstan w ostatnich latach skarżył się na nadmierne zużycie wody przez Chińczyków. Na przykład zeszłego lata poziom wody w rzece Irtysz był najniższy od pokoleń. Choć uznano, że przyczyną była susza, eksperci z Kazachstanu obwiniali Chiny o odprowadzanie nadmiernych ilości wody z dorzecza Irtyszu. Niski poziom wody spowodował zakłócenia gospodarcze nie tylko w Kazachstanie, ale także w Rosji. Pod koniec 2022 roku prezydent Kasym-Żomart Tokajew wyraził zaniepokojenie faktem, że intensywne przekierowanie wody z rzeki Ili przez Chiny jest czynnikiem powodującym kurczenie się jeziora Bałchasz.

W badaniu akademickim z 2018 roku autorzy stwierdzili, że kazachscy urzędnicy mają ograniczony wpływ na negocjacje z Pekinem w kwestiach związanych z wodą. W badaniu zauważono, że Astana stanęła przed „trudnymi kompromisami”, ponieważ kazachscy urzędnicy muszą „łączyć kwestię dostępu do wody z wszystkimi innymi aspektami interesu narodowego powiązanymi ze stosunkami z Chinami”.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium