W poniedziałek głosami 90 deputowanych estoński parlament Riigikogu — jako pierwszy w krajach NATO — zaapelował do wszystkich pozostałych państw członkowskich o wprowadzenie strefy zakazu lotów nad Ukrainą.

„Rigikogu jest pierwszym parlamentem, który wystosował taki apel. Oczywiście nie ma on mocy prawnej, ale znaczenie polityczne. To jest to, o co najczęściej  proszą Ukraińcy — aby chronić ludność cywilną. To także ostrzeżenie dla agresora, że sprawa nie została usunięta z porządku obrad, że kraje zachodnie dyskutują o tym” — powiedział deputowany Urmas Reinsalu, dodając, że mimo obecnego stanowiska  większości państw, Estonia nie wyklucza, że sytuacja się zmieni.

„Moim zdaniem apel ten jest wyraźną wskazówką dla naszego rządu, że powinien dążyć do przyznania Ukrainie statusu kandydata do członkostwa w UE, zaostrzenia sankcji wobec agresora oraz poruszenia kwestii zakazu lotów nad Ukrainą” — wyjaśnił przewodniczący  Riigikogu i lider  Partii Centrum Jüri Ratas.

Parlament litewski w czwartek, 17 marca, wezwał ONZ do natychmiastowego podjęcia niezbędnych działań w celu wyegzekwowania strefy zakazu lotów nad Ukrainą. Projekt, przedstawiony w imieniu grupy deputowanych przez wicemarszałka Paulusa Saudargasa, został jednogłośnie przyjęty przez 100 deputowanych. Jest to apel do parlamentów krajów demokratycznych z wezwaniem do przygotowania na razie środków technicznych zapewniających strefę zakazu lotów. Celem państw byłoby „otwarcie korytarzy humanitarnych na terytorium Ukrainy, przede wszystkim poprzez mechanizm ONZ lub koalicję państw, które chcą w tym uczestniczyć, aby cywile mogli bezpiecznie opuścić terytoria nielegalnie okupowane przez Rosję. Chodzi o ochronę konwojów humanitarnych i zakaz lotów nad wyżej wymienionymi terytoriami oraz nad ukraińskimi elektrowniami jądrowymi i miejscami skladowania odpadów jądrowych”.

Także w czwartek łotewski parlament wezwał do podjęcia natychmiastowych działań w celu wprowadzenia strefy zakazu lotów nad Ukrainą. Zdaniem Sejmu w Rydze, strefa zakazu lotów zapewni bezpieczeństwo elektrowni jądrowych.

„Wzywamy ONZ do podjęcia natychmiastowych działań w celu wprowadzenia strefy zakazu lotów nad Ukrainą w celu powstrzymania masowej śmierci cywilów. Ogłoszenie strefy zakazu lotów utoruje drogę do zapewnienia bezpieczeństwa korytarzom humanitarnym oraz bezpieczeństwa ukraińskim elektrowniom jądrowym i składowiskom odpadów jądrowych” — czytamy w rezolucji.

Pomimo wielokrotnych apeli prezydenta Ukrainy Wołodymyra Zełenskiego o wprowadzenie strefy zakazu lotów nad krajem, Stany Zjednoczone zdecydowanie wykluczają taką możliwość, obawiając się, że doprowadzi to  bezpośredniego konfliktu między armiami amerykańską i rosyjską. Według niezależnego eksperta estońskiego Rainera Sachsa, apele państw bałtyckich są krokiem niekonwencjonalnym, ale uzasadnionym.

— W normalnych warunkach takie apele nie przybliżają do podjęcia konkretnych decyzji na poziomie międzynarodowym, konsensus osiąga się w inny sposób: poprzez konsultacje, rozmowy, negocjacje. Ale chcę podkreślić, że jest to również kwestia etyczna, nasi politycy zademonstrowali swoją postawę obywatelską, więc moralnie ich działanie jest oczywiście bardzo ważne” — mówi.

Źródło: DELFI Žinios, Lietuvos rytas, DELFI.lv, Eesti Rahvusringhääling

Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium