Tadżykistan

Państwowa chińska agencja informacyjna Xinhua donosi, że Chiny otworzyły stację dla obserwacji klimatu iśrodowiska w pobliżu tadżyckiego miasta Szahrtuz na południowym wschodzie Tadżykistanu. Xinhua twierdzi, że stacja będzie monitorowała smog, zanieczyszczenia i zjawiska meteorologiczne w strategicznych częściach Azji Środkowej. Położenie stacji w pobliżu granicy tadżycko-afgańskiej sugeruje, że obiekt ma podwójnezastosowanie: może też służyć do obserwacji islamskich bojowników działających w Afganistanie. Obiekt aSzahrtuzjest częścią sieci stacji monitorujących opracowanych przez chiński Uniwersytet Lanzhou. Według raportu przygotowanego przez Australijski Instytut Polityki Strategicznej, Uniwersytet Lanzhou jest jedną z co najmniej 68 chińskich szkół wyższych „oficjalnie określanych jako część systemu obronnego lub  będących pod nadzorem chińskiej agencji przemysłu obronnego, Administracji Państwowej ds. nauki, technologii i przemysłu na rzecz obrony narodowej.

Azja Środkowa – Rosja – Chiny

Mnożą się dowody uzasadniające nałożenie wtórnych sankcji na Kirgistan i Kazachstan za pomoc Rosji w uzupełnianiu jej potencjału wojennego. Z raportu śledczego opublikowanego 22 czerwca przez Radio Wolna Europa/Radio Liberty (RFE/RL) wynika, że firmy z siedzibą w tych dwóch państwach Azji Środkowej eksportują do Rosji produkty podwójnego zastosowania, omijając  sankcje nałożone na Moskwę przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską, które z założenia mająutrudniać Kremlowi prowadzenie wojny z Ukrainą.„Rosyjski import szeregu towarów podwójnego zastosowania z Kazachstanu i Kirgistanu gwałtownie wzrósł od początku wojny, w tym elektroniki produkowanej przez zachodnie koncerny, takie jak amerykańskie firmy Texas Instruments i Analog Devices, która jest wykorzystywana do produkcji  rosyjskiej broni” – czytamy w materiale śledczym. Dziennikarzy ustalili, że rosyjskie firmy, które otrzymały towary od firm kirgiskich i kazachskich, mają powiązania z rosyjskim przemysłem obronnym.

Jeśli chodzi o rywalizację z Chinami o wpływy gospodarcze w Azji Środkowej to wydaje się, że Rosja przyjęła strategię skierowaną na współpracę. Moskwa próbuje dołączyć do dużego projektu kolejowegokierowanego przez Pekin, ale jak dotąd Chiny nie mają ochoty dopuścić Rosji do udziału. Koleje Rosyjskie są zainteresowane uczestnictwem zarówno w budowie, jak i eksploatacji trasy kolejowej Chiny-Kirgistan-Uzbekistan. Według doniesień rosyjskiej strony obecnie z Chinami toczą się jedynie wstępne rozmowy i nie ma harmonogramu podpisania jakiejkolwiek umowy o współpracy. Milczenie Chin w tej sprawie wydaje się świadczyć o braku entuzjazmu dla rosyjskiego udziału w projekcie. Rosja forsuje również transregionalny projekt budowy autostrady, ma jednak problemy z pozyskaniem finansowania. Wcześniejsze doniesienia wskazywały, że Eurazjatycki Bank Rozwoju może zapewnić wsparcie finansowe, ale teraz jak się wydaje, zainteresowanie tymprojektem słabnie.

Jednocześnie Rosja i Kazachstan przedłużyły umowę o tranzycie ropy przez Kazachstan ze wzrostem wolumenu do 10 milionów ton rocznie do końca 2033 roku.Transakcja ma zapewnić realizację zawartej w maju umowy między KazTransOil JSC a Rosnieft w sprawie tranzytu rosyjskiej ropy do Chin.

Kazachstan

Kazachstan i Chiny mają wspólne plany podbicia Hollywood. Ambasador Kazachstanu w Chinach SzachratNuryszew spotkał się na początku czerwca z Jonathanem Jian Shenem, głównym producentem pierwszej kazachsko-chińskiej wspólnej produkcji filmowej, muzycznego dramatu zatytułowanego „Kompozytor”.Panowie dyskutowali o sposobach rozszerzenia współpracy, zgadzając się na kontynuowanie roboczych kontaktów. W ostatnich latach Chiny wytrwale starają się umacniać swoje wpływy  w Azji Środkowej przy pomocy „miękkiej siły” pod postacią filmu, środków masowego przekazu i inicjatyw kulturalnych.

Uzbekistan

Przedstawiciele Banku Centralnego Uzbekistanu spotkali się z delegacją Chińskiej Komisji Regulacyjnej ds. Bankowości i Ubezpieczeń, na czele której stanął dyrektor generalny Biura Inspekcji Bankowej Tang Chunlin. Według raportu rozesłanego przez służbę prasową uzbeckiego Banku Centralnego, dyskusja koncentrowała się na organizacji i metodologii kontroli bankowych, a także problemach regulacji działalności instytucji finansowych.Chińska delegacja omówiła również projekty finansowane przez Export-Import Bank of China.

Uzbekistan tworzy teraz nowe stanowisko doradcy ds. transportu w swoich ambasadach w Chinach, Kazachstanie, Azerbejdżanie, Iranie i na Łotwie.Posunięcie to jest następstwem dekretu prezydenta w sprawie sposobów stymulowania rozwoju zarówno międzynarodowych, jak i krajowych połączeń transportowych.

Kirgistan

Kirgistan szuka pieniędzy na budowę odcinka kolei Chiny-Kirgistan-Uzbekistan. Minister handlu Kirgistanu DanijarAmangeldijew wystąpił o pomoc finansową  na Międzynarodowym Forum Ekonomicznym w Petersburgu, opisując projekt jako „bardzo opłacalny i atrakcyjny”.

Rząd Kirgistanu znacznie zwiększył sprzedaż złota w ciągu pierwszych czterech miesiącach 2023 roku. Według raportu opublikowanego przez portal informacyjny Sputnik.kg, Kirgistan sprzedał 1411,8 kg złota o wartości około 88 milionów dolarów w pierwszej połowie 2023 roku. Portal podaje jednocześnie, że przez cały rok 2022 Kirgistan sprzedał jedynie 290,5 kg złota.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium