Płaca minimalna w sektorze prywatnym w Gruzji była ostatnio aktualizowana w 1999 r. i wynosi obecnie 20 GEL (7,50 USD) miesięcznie. Jest to jedna z najniższych miesięcznych płac minimalnych na świecie – wystarcza na zakup kilku litrów mleka. Pomimo powszechnego poparcia dla podniesienia płacy minimalnej, kolejne rządy wolały pozostawić tę decyzję rynkowi.

Gruzińskie praktyki pracownicze, w tym płace minimalne i inne aspekty polityki społeczno-gospodarczej, zostaną poddane kontroli w Genewie. Komitet Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych ONZ rozpocznie proces przeglądu zgodności Gruzji z jednym z najważniejszych traktatów ONZ, Międzynarodowym Paktem Praw Gospodarczych, Społecznych i Kulturalnych (ICESCR).

Pakt stanowi, że każdy ma prawo do „sprawiedliwych i korzystnych warunków pracy”, w tym do „godziwego wynagrodzenia” zapewniającego „godne życie jemu samemu i jego rodzinie”. Komitet zinterpretował to postanowienie jako nakładające na państwa obowiązek ustalenia płacy minimalnej. Jednakże Komitet konsekwentnie zauważa, że samo ustalenie płacy minimalnej nie wystarczy: musi ona być również indeksowana do kosztów utrzymania, uznana w przepisach i ustalona na poziomie zapewniającym pracownikom „godne życie”.

Obecnie Gruzja nie spełnia żadnego z tych wymogów. Płaca minimalna została ustalona dekretem prezydenckim, a nie ustawą, i brakuje jakiegokolwiek mechanizmu indeksowania jej do kosztów utrzymania.

Należy jednak zauważyć, że mało kto w Gruzji zarabia 20 GEL miesięcznie. W 2022 r. mediana wynagrodzeń w Gruzji wynosiła 1 040 GEL (390 USD), a „nieoficjalna” płaca minimalna miesięcznie wynosi około 350 GEL (130 USD). Nieoficjalne płace minimalne można jednak obejść i często tak się dzieje, co najbardziej uderza w pracujące kobiety.

Badanie przeprowadzone w 2022 r. przez Międzynarodową Szkołę Ekonomii na Tbiliskim Uniwersytecie Państwowym wykazało, że 11,9% pracowników płci męskiej i 24,6% pracowników płci żeńskiej zarabia mniej niż 350 GEL miesięcznie. Co bardziej niepokojące, 11,7% kobiet i 5,4% mężczyzn zarabia mniej niż 250 GEL (94 USD).

Jest to poniżej minimum socjalnego w Gruzji, które według szacunków rządu jest niezbędne do zakupu ilości kalorii koniecznej, aby przeżyć. Eliminacja takich nadużyć jest jednym z powodów, dla których państwowa regulacja płac jest niezbędna. Sam „rynek” nie wystarcza.

Gruzińskie minimum socjalne wynoszące około 250 GEL nie jest odpowiednią podstawą do ustalenia płacy minimalnej. Opiera się ono wyłącznie na koszyku artykułów spożywczych – i to głęboko wadliwym – i koncentruje się wyłącznie na przetrwaniu fizjologicznym. Płaca minimalna zgodna z prawami człowieka powinna uwzględniać więcej niż tylko żywność.

Najnowsze szacunki dotyczące płacy wystarczającej na utrzymanie w Gruzji wynoszą: 1 272 GEL (480 USD) miesięcznie (szacunki gruzińskiego związku zawodowego SolidarityNetwork z 2021 r.); 1 706 GEL (640 USD) miesięcznie (szacunki Wage IndicatorsFoundation z 2022 r.) i 2 371 GEL (890 USD) miesięcznie (szacunki Clean ClothesCampaign z 2021 r., sojuszu grup pozarządowych i związków zawodowych przemysłu odzieżowego).

Źródło: oc-media.org

Opracowanie: BIS – Biuletyn Informacyjny Studium