Kazachstan był pierwszym przystankiem podczas wizytyw Azji Środkowej Antony Blinkena, sekretarza stanu USA, który spotkał się ze swoimi odpowiednikami z wszystkich pięciu państw regionu. Blinken odbył we wtorek, 28 kutego rozmowy z ministrem spraw zagranicznych Kazachstanu Muchtarem Tileuberdimoraz z prezydentem Kazachstanu Kasymem-ŻomartemTokajewem. Następnie odbyło się spotkanie tak zwanej grupy C5+1, złożonej ze Stanów Zjednoczonych i pięciu państw Azji Środkowej: Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu i Uzbekistanu.

Podróż Blinkena, była jego pierwszą wizytą w tym regionie od momentu objęcia rządów przez Joe Bidena.Miała miejsce zaledwie kilka dni po rocznicy rosyjskiej inwazji na Ukrainę, co było postrzegane jako wydarzenie, które może ośmielić przywódców regionu do zajęcia bardziej niezależnego stanowiska wobec Moskwy.

Urzędnicy amerykańscy powiedzieli, że administracja Bidena stara się zintensyfikować zaangażowanie w regionie, zwłaszcza w krajach stojących w obliczu ekonomicznych skutków konfliktu. Blinken poinformował w trakcie swoich spotkań, że Stany Zjednoczone postanowiły wesprzeć sumą do 50 mln USD inicjatywyrozszerzenia regionalnych szlaków handlowych i rynków eksportowych w regionie.  

Niedawne badanie Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju wykazało gwałtowny wzrost eksportu z Unii Europejskiej i Wielkiej Brytanii do Kazachstanu, Armenii i Kirgistanu, połączonych unią celną z Rosją, i sugerowało, że przepływ ten ma związek z unikaniemzachodnich sankcji nałożonych na Rosję.

Jednocześnie Stany Zjednoczone starały się oszczędzić Azji Środkowej działań przeciwko Rosji, np. Waszyngton zwolnił z sankcji  Caspian Pipeline Consortium, które przesyła kazachską ropę na Zachód przez Rosję.

Podczas wspólnej konferencji prasowej z Blinkenemminister spraw zagranicznych Kazachstanu Tileuberdizwrócił uwagę na trudności z radzeniem sobie z sankcjami po inwazji, mówiąc, że gospodarki Kazachstanu i Rosji „od dawna są ze sobą powiązane”. Zauważył, że oba kraje pozostają częścią Eurazjatyckiej Unii Gospodarczej.

Tymczasem Blinken powiedział, że Stany Zjednoczone poczyniły ważne postępy w celu zacieśnienia więzi z Kazachstanem, zwłaszcza w ostatnich latach i będą szukać praktycznych sposobów, aby zrobić podobnie z innymi państwami Azji Środkowej. Niemniej  Stany Zjednoczone często zawodziły swoich partnerówpodczas trwających od dziesięcioleci starańzmierzających do wyrwania krajów Azji Środkowej spodwpływów Moskwy.

Podczas gdy Uzbekistan i Tadżykistan logistycznie wspierały USA w czasie 20-letniego konfliktu w Afganistanie, po niechlubnym wycofaniu się USA z tego kraju, w 2021 roku Kirgistan, Tadżykistan i Kazachstan zgodziły się koordynować wspólne działania z Rosją. Również Chiny wywierają  znaczny wpływ finansowy na region poprzez Inicjatywę Pasa i Szlaku oraz duże pożyczki.

Źródło: Al Jazeera

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium