Przywódcy Kirgistanu i Uzbekistanu spotkali się 27 stycznia, by wspólnie ogłosić zakończenie długiego procesu wytyczania granicy między ich krajami. Prezydent Uzbekistanu Szawkat Mirzijojew udał się do stolicy Kirgistanu, Biszkeku, aby uczcić okazję, którą obaj przywódcy określili mianem  „historycznej”.

Utrzymująca się niepewność co do dokładnego przebiegu granicy o długości około 1400 kilometrów jest dziedzictwem epoki sowieckiej. W czasach ZSRS płynność granicy była  kwestią teoretyczną, ponieważ Kirgiska SRR i Uzbecka SRR były częścią Związku Sowieckiego. Jednak na stosunkach dwustronnych po 1991 roku kwestia ta kładła się nieustannym cieniem. Periodycznie lokalne społeczności popadały w konflikty na tle roszczeń do ziemi.

Przywódca Kirgistanu, Sadyr Żaparow cieszył się z porozumienia, które w zeszłym roku zostało pospiesznie ratyfikowane przez parlament jego  kraju przy głośnym sprzeciwie aktywistów i polityków opozycji. Wielu z tych przeciwników umowy przebywa obecnie w więzieniu i oczekuje na proces pod zarzutem spisku mającego na celu obalenie rządu. Kirgiscy przeciwnicy porozumienia granicznego twierdzą, że oznacza ono pozbawienie kraju ważnego zbiornika wodnego. Innego zdanie są władze : „Ostateczne rozwiązanie kwestii granicznej odegra kluczową rolę w dalszym rozwoju naszych braterskich stosunków i zacieśnianiu kontaktów granicznych. I przyczyni się do wzmocnienia stabilności i bezpieczeństwa w regionie Azji Środkowej” – oświadczył Żaparow.

W podobnym tonie wypowiadał się Mirzijojew, zapewniając, że porozumienie zagwarantuje „pokój i spokój”między obydwoma narodami. „To historyczne wydarzenie, na które nasze bratnie narody czekały od wielu, wielu lat. Było ciężko, ale dzięki woli politycznej obu prezydentów  możliwe okazało  rozwiązanie tych złożonych i rzekomo nierozwiązywalnych trwających od ponad 30 lat problemów” – powiedział prezydent Uzbekistanu.

Mirzijojew i Żaparow  wraz z umową o delimitacji granic podpisali również inne dokumenty . Wiele umów przewiduje pogłębienie współpracy między przedstawicielami samorządów wzdłuż wspólnej granicy.

Służba prasowa administracji Mirzijojewa podała wiele liczb, aby pokazać, w jaki sposób poprawa stosunków owocuje korzyściami ekonomicznymi. Handel dwustronny w 2022 roku osiągnął 1,3 miliarda dolarów. Wg.urzędników, liczba ta powinna sięgnąć 2 miliardów dolarów. W tym okresie powstało ponad 300 wspólnych przedsięwzięć. W trakcie forum biznesowego, które odbyło się w przeddzień wizyty Mirzijojewa, między firmami z obu krajów podpisano kontrakty o wartości 1,6 miliarda dolarów.

Wiceminister gospodarki Kirgistanu Kanat Abdrachmanow powiedział, że warta 50 milionów dolarów fabryka samochodów budowana w Kirgistanie z udziałem Uzbekistanu może rozpocząć produkcję już w tym roku. Oczekuje się, że liczba miejsc pracy w zakładzie osiągnie z czasem 2000. Abdrachmanow zauważył, że większość wyprodukowanych samochodów zostanie wykorzystana na pokrycie potrzeb rynku krajowego. Z kolei urzędnik państwowy Uzbekistanu powiedział mediom, że Uzbekistan planuje kupić od Kirgistanu do 4 miliona ton węgla w ciągu najbliższych dwóch lat.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium