Gdy tylko kraje zachodnie zaczęły nakładać na Rosję sankcje w związku z jej inwazją na Ukrainę, wielu Rosjan zwróciło się do Kazachstanu o pomoc. Oficjalne danewskazują, że w 2022 roku obywatele Rosji otworzyli w Kazachstanie około 500 tysięcykont bankowych, aby obejść ograniczenia dotyczące międzynarodowych operacji bankowych we własnym kraju. Teraz kazachskie banki wystraszone perspektywą wtórnych sankcji zaostrzają zasady współpracy z rosyjskimi klientami i pożyczkodawcami. Przynajmniej demonstrują takie zachowanie.

Moskiewski Tinkoff Bank, który również został objęty sankcjami, oferował swoim klientom sposób na ominięcie ograniczeń poprzez połączenie z Freedom Bank w Kazachstanie. W marcu media w Rosji poinformowały, że Tinkoff Bank zobowiązał się pomóc klientom premium w uzyskaniu kart kredytowych MasterCard wydanych przez Freedom Bank. Pomysł polegał na tym, aby posiadacze tych kart mogli dokonywać transakcji w dowolnym kraju, w którym akceptowana jest karta MasterCard. FreedomBank szybko zaprzeczył tym doniesieniom, twierdząc, że nie wydaje zdalnie kart obcokrajowcom. Obywatele rosyjscy wyposażeni w numer podatkowy nadany przez rząd Kazachstanu mogliby jednak łatwo uzyskać karty, podróżując do tego kraju i osobiście odwiedzając oddziały Freedom Bank. 30 maja Tinkoff Bank zaoferował kolejną usługę: natychmiastowe przelewy w rublach za pośrednictwem rosyjskiego systemu płatniczego oraz przelewy w dolarach za pośrednictwem międzynarodowego systemu płatności SWIFT na konta Freedom Bank. Po ujawnieniu tej wiadomości, konto Telegram skoncentrowane na finansach, MarketOverview, poinformowało, że od 30 maja Freedom Bank tymczasowo zawiesza wydawanie klientom kart debetowych. Bank nie wypowiadał się na ten temat publicznie, ale na pierwszy rzut oka wygląda to tak, jakby chciał zatrzeć wrażenie, że czerpie korzyści ze złagodzenia sankcji nałożonych na Rosjan.

Sektor finansowy Kazachstanu, jak również cała gospodarka, z pewnością skorzystałyna zawirowaniach geopolitycznych. Podczas gdy gospodarka Rosji skurczyła się w 2022 roku o 2,1%, gospodarka Kazachstanu wzrosła o 3,2%. Kazachski ForteBankogłosił rekordowe zyski w wysokości 98 miliardów tenge (około 220 milionów dolarów. Towary, których nie można było dostarczyć bezpośrednio do Rosji, płynęły przez Kazachstan, a gospodarka dostała zastrzyk kapitału od migrantów uciekających z Rosji. Oficjalne dane o 500 tysiącach kont bankowych otwartych przez obywateli rosyjskich mogą być zaniżone. Jak zauważają dziennikarze gazety biznesowej Kursiw, liczba kart bankowych wydanych w Kazachstanie w obiegu wzrosła o 8 milionów w ciągu jednego roku. Z tej liczby 4,5 miliona stanowiły międzynarodowe karty płatnicze.

W ostatnich dniach głośno było o innym kazachskim banku: CenterCredit. 31 maja na forum internetowym zaczęły pojawiać się wpisy, w których użytkownicy dzielą się wskazówkami, jak wysyłać pieniądze z Rosji do Kazachstanu oraz, że od 5 czerwcaCenterCredit ma przestać akceptować przelewy z Tinkoff Bank. Ponadto CenterCreditzerwał kontakty z dwoma innymi rosyjskimi bankami objętymi sankcjami: Sberbankiem i VTB. Niepokój w Kazachstanie związany z możliwym zagrożeniem sankcjami wtórnymi wzmógł się pod koniec kwietnia po wizycie Elizabeth Rosenberg, zastępcy sekretarza ds. finansowania terroryzmu i przestępstw finansowych w Departamencie Skarbu USA.Przemawiając przy okrągłym stole w Astanie, Rosenberg ostrzegła, że ryzyko dla kazachskich firm wynikające z wtórnych sankcji związanych z Rosją rośnie i że należy zająć się lukami.

Bank Narodowy poinformował, że w kwietniu do Kazachstanu przelano z Rosji równowartość ok. 23 milionów dolarów, czyli o 44% mniej niż w analogicznym miesiącu 2022 roku. W tym samym miesiącu Rosja pozostała wiodącym krajem pod względem przychodzących przekazów pieniężnych do Kazachstanu, na który przypada 39%otrzymanej kwoty, co znacznie wyprzedza zajmującą drugie miejsce, Koreę Południową, z udziałem wynoszącym 10%.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium