Obrońcy środowiska twierdzą, że międzynarodowi pożyczkodawcy są obojętni na próby rządu Tadżykistanu skierowane na stłumienie debaty publicznej na temat wpływu ogromnego projektu budowy tamy Rogun na środowisko. W liście otwartym wysłanym do czołowych przedstawicieli Banku Światowego (BŚ), koalicja organizacji pozarządowych wzywa kierowaną przez BŚ Grupę Koordynacyjną Rogun złożoną z międzynarodowych organizacji finansowych do „wykazania większej otwartości” na egzekwowanie polityki mającej na celu zapewnienie odpowiedniego udziału organizacji ekologicznych w rozwoju projektów infrastrukturalnych. W piśmie stwierdza się, że tadżyccy urzędnicy podjęli „ewidentne próby ograniczenia zaangażowania zainteresowanych organizacji w całym regionie” w odniesieniu do wpływu Roguna na środowisko i społeczeństwo, nie tylko w Tadżykistanie, ale w całej Azji Środkowej.

Międzynarodowi pożyczkodawcy, w tym Bank Światowy i Azjatycki Bank Inwestycji Infrastrukturalnych (ABII), przekazali już łącznie 15 milionów dolarów na badania wykonalności Rogun i inne działania z tym związane. Bank Światowy, ABII i Europejski Bank Inwestycyjny również przeznaczyły co najmniej po 200 milionów dolarów na ostateczną budowę tamy, której koszt szacuje się na 6 miliardów USD. Plany powstania tamy sięgają czasów sowieckich; budowa postępuje od lat 90-ych, z przerwami spowodowanymi niepewnością finansową. Jeśli tama zostanie zbudowana zgodnie z przewidywanymi specyfikacjami, Rogun będzie najwyższą zaporą wodną na świecie.

Koalicja organizacji pozarządowych, w skład której wchodzą regionalna organizacja pozarządowa RiversWithout Boundaries i CEE Bankwatch Network, twierdzi, że ocena wpływu na środowisko i społeczeństwo, oparta na konsultacjach sponsorowanych przez Bank Światowy i przeprowadzonych dziesięć i więcej lat temu, jest przestarzała. Konieczne są nowe oceny, uwzględniająceszybkie zmiany w Azji Środkowej napędzane globalnym ociepleniem, zwłaszcza szybkie wyczerpywanie się zasobów wody i szybką degradację ekosystemów w dorzeczu rzeki Amu-daria. „Rzeczywistość jest taka, że od 2014 roku dowiedzieliśmy się znacznie więcej o dynamice zmian klimatycznych i efektywnych odnawialnych źródłach energii” – czytamy w piśmie z 18 stycznia. Zdaniem Koalicji, potencjalnie ogromna skala oddziaływań transgranicznych wynikających z rozwoju projektu Rogunzasługuje podobną samą skalę dyskusji publicznej, jakamiała miejsce w 2014 roku. Jak wynika z pisma, udział zainteresowanych stron dotyczący potencjalnego wpływu Roguna nie powinien ograniczać się do Tadżykistanu, ale obejmować także ekspertów z innych państw Azji Środkowej.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium