Tbilisi: kolejny protest przeciwko ustawom o „zagranicznych agentach”
W poniedziałek na posiedzeniu komisji prawnej gruzińskiego parlamentu rozpoczęto rozpatrywanie projektów ustaw o „zagranicznych agentach”, zgłoszonych przez członków ruchu Siła Narodu.
Posłowie opozycji usiłowali przeszkodzić w dyskusji, mówiąc, że nie dopuszczą do zatwierdzenia „rosyjskiego prawa”. W trakcie posiedzenia wybuchła bójka. Część posłów opozycji została siłą wyprowadzona z sali obrad komisji.
Posiedzenie odbyło się w warunkach bezprecedensowych środków bezpieczeństwa zastosowanych w legislaturze. Do parlamentu nie wpuszczono części akredytowanych dziennikarzy, a także przedstawicieli organizacji pozarządowych i aktywistów, którzy chcieli wziąć udział w dyskusji nad inicjatywą. Przed budynkiem parlamentu odbył się protest.
W ostatnim czasie członkowie ugrupowania Siła Narodu, którzy formalnie ogłosili swoje wystąpienie z rządzącej partii Gruzińskie Marzenie, złożyli w parlamencie dwa projekty ustaw – „O przejrzystości wpływów zagranicznych” i „O rejestracji zagranicznych agentów”. Pierwszy projekt ustawy członkowie Siły Narodu nazywają „gruzińskim”, a drugi – „amerykańskim”.
Drugi dokument jest rzekomo tłumaczeniem amerykańskiej ustawy o rejestracji agentów zagranicznych (FARA), która została przedstawiona w parlamencie, aby pokazać, jak bardzo represyjna jest ona w porównaniu z „gruzińską” inicjatywą Siły Narodu. Dokument ten przewiduje nie tylko odpowiedzialność administracyjną, ale i karną dla osób naruszających prawo.
Tymczasem gruzińscy obrońcy praw człowieka ujawnili, czego zabrakło w tłumaczeniu amerykańskiej ustawy FARA, przedłożonemu gruzińskiemu parlamentowi. Jest to klauzula zasadnicza z art. 613, która dotyczy wyjątków. Zgodnie z tą klauzulą prezydent Stanów Zjednoczonych ustala listę państw ważnych dla obronności i bezpieczeństwa Stanów Zjednoczonych – ich partnerzy i przedstawiciele są uznawani za wyjątki i nie podlegają obowiązkowej rejestracji jako agenci wpływu obcego państwa.
Przedstawiciele gruzińskiej opozycji, organizacji pozarządowych i dziennikarze, kraje UE oraz USA są przekonani, że władze Gruzji próbują przyjąć rosyjskie rozwiązania dotyczące zwalczania „zagranicznych agentów” i stworzyć w kraju mechanizm represyjny. Bruksela stwierdziła, że przyjęcie takich ustaw jest niezgodne z realizacją zaleceń dotyczących statusu Gruzji jako kandydata do UE oraz z normami i wartościami unijnymi.
Siła Narodu i rządząca partia Gruzińskie Marzenie planują zatwierdzić oba projekty ustaw w pierwszym czytaniu. Następnie zostaną one przesłane do Komisji Weneckiej. Gruzińskie Marzenie zastrzega jednak, że jeżeli Komisja Wenecka zgłosi nieuzasadnione uwagi, to rząd i tak zatwierdzi dokument.
Prezydent Gruzji Salome Zurabiszwili obiecała skorzystać ze swojego prawa i zawetować ustawę o „zagranicznych agentach”. Co więcej Zurabiszwili zaproponowała również wprowadzenie zakazu działalności w kraju „partii antykonstytucyjnych”. Tymczasem zgodnie z artykułem 78 gruzińskiej konstytucji, władze muszą „podjąć wszelkie środki w ramach swoich możliwości, aby zapewnić pełną integrację Gruzji z Unią Europejską i Organizacją Traktatu Północnoatlantyckiego”.
