75. rocznica konferencji jałtańskiej
75 lat temu w Jałcie odbyła się konferencja przywódców koalicji antyhitlerowskiej reprezentowanej przez przywódcę ZSRR Józefa Stalina, premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla oraz prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta. Konferencja jałtańska była jednym z wielu spotkań „wielkiej trójki”, jednakże to właśnie w Jałcie zapadły decyzje kształtujące ład powojennej Europy.
Według uzgodnień jałtańskich m.in.:
- Niemcy obciążono reparacjami wojennymi i podzielono na 4 strefy okupowane przez ZSRR, Wielką Brytanię, USA i Francję;
- ZSRR uzyskał zwierzchnictwo nad Polską, która jednocześnie utraciła na jego rzecz część ziem wschodnich, zyskując w zamian ziemię lubuską, Pomorze Zachodnie, Prusy Wschodnie, Śląsk i Gdańsk;
- Ustalono decyzje dotyczące przesiedleń ludności;
- Uzgodniono utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej urzędującego w Warszawie;
- Poprzez uznanie zgodności działań NKWD z konwencją dotyczącą prowadzenia wojny na lądzie umożliwiono przeprowadzanie siłowej likwidacji podziemia zbrojnego, głównie Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych.
Podczas konferencji przesądzono o przynależności Polski do bloku sowieckiego oraz podjęto decyzje fatalne w skutkach dla innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej. Postanowienia konferencji w Jałcie doprowadziły po podziały Europy, który trwał aż do rozpadu bloku wschodniego i ZSRR.