Trzy lata temu na Białorusi odbyły się wybory prezydenckie, których oficjalnym zwycięzcą został Aleksander Łukaszenka,  z wynikiem 80,1 proc. głosów. Na kontrkandydatkę, bardzo popularną przedstawicielkę opozycji demokratycznej – Swiatłanę Cichanouską, wg danych oficjalnych wskazało 10,1 proc. uprawnionych do głosowania.

Dokonane na ogromną skalę fałszerstwo wyborcze wywołało największe w historii Białorusi protesty społeczne, które zostały brutalnie stłumione przez reżimowe władze. Przez kraj przetoczyła się trwająca do dziś fala aresztowań i represji. Ograniczono wolność słowa, dostęp do Internetu, zawieszono działalność wielu organizacji pozarządowych przeprowadzono także „czystki” w instytucjach publicznych. Na liście prześladowanych i aresztowanych przez białoruskie władze znaleźli się też przedstawiciele polskiej mniejszości na Białorusi – przede wszystkim członkowie Związku Polaków na Białorusi, na czele z jego Prezes Angeliką Borys oraz członkiem władz, dziennikarzem i aktywistą Andrzejem Poczobutem. Szacuje się, że po 2020 roku, około 150 tysięcy Białorusinów i Białorusinek opuściło swój kraj w obawie przed represjami, a w białoruskich więzieniach przebywa niemal 1500 więźniów politycznych.

Studium Europy Wschodniej UW, od początku swojego istnienia wspiera społeczeństwo obywatelskie na Białorusi, działa aktywnie na rzecz budowy suwerennego, demokratycznego i szanującego prawa człowieka państwa.

W ponad 30. letniej działalności SEW akcenty białoruskie zawsze wybrzmiewały bardzo mocno – zaczynając od pierwszych, pojedynczych białoruskich uczestników Wschodniej Szkoły Letniej  jeszcze w 1991 roku, Wschodniej Szkoły Zimowej poprzez laureatów Nagrody im. Lwa Sapiehy,  na ponad 2400 stypendystów Programu Stypendialnego Rządu RP im. Konstantego Kalinowskiego kończąc. Przez te wszystkie lata podejmowane przez SEW działania związane z tematyką białoruską zostały usystematyzowane w postaci 7 działań SEW.

Dorobek „siódemki” obejmuje wspomniany już Program im. K. Kalinowskiego, który od 17 lat umożliwia studentom z Białorusi podjęcie nauki (Program I) czy staży rocznych (Program II) na uczelniach w całej Polsce. Jako odpowiedź na falę represji i prześladowań obywateli Białorusi wśród pracowników naukowych i studentów,  uruchomiono projekt Solidarni z Białorusią, z którego do tej pory skorzystało ponad 1000 osób. Natomiast w celu utrzymania stałej bazy kontaktowej z absolwentami, podczas wizyty Swiatłany Cichanouskiej na Uniwersytecie Warszawskim,  20 października 2020 roku, powstał Klub Absolwentów Programu im. Kalinowskiego.

Trzecią inicjatywą w ramach „siódemki” jest portal informacyjny bialorus2020studium.pl, który zawiera informacje bieżące, komentarze, analizy ekspertów, wywiady, materiały multimedialne o Białorusi. Po ataku Rosji na Ukrainę  nazwa portalu została zaktualizowana na Białoruś2020-Ukraina2022-Studium – www.by-ua-studium.pl i wzbogacona o kontekst ukraiński. Sukces liczbowy platformy to 250 oryginalnych tekstów i 2600 materiałów, które pozwoliły dotrzeć do ponad 100 tys. odbiorców.

Z kolei z inicjatywy dr Alaksandra Milinkiewicza powstał projekt Wolny Uniwersytet Białoruski, którego głównym założeniem jest kształcenie (w trybie on-line głównie w oparciu o potencjał polskich uczelni), przyszłych elit demokratycznego państwa białoruskiego.

Piątą aktywnością, która spotkała się ogromnym zainteresowaniem zarówno ze strony uznanych ekspertów, jak i młodych analityków z Białorusi, Polski, Ukrainy i Litwy jest Grupa Analityczna BIAŁORUŚ-UKRAINA-REGION. Zespół specjalistów w dziedzinie polityki, gospodarki, prawa i spraw społecznych, przygotował dotychczas, w języku polskim i angielskim,  8 obszernych raportów analitycznych.

W działaniach Studium na polu białoruskim, nie mogło zabraknąć oferty skierowanej do prześladowanych, białoruskich pracowników naukowych. Wielu z nich zostało pozbawionych miejsc pracy i tym samym prowadzenia działalności badawczej. Dla nich właśnie powstało  Centrum Studiów Białoruskich (CSB), w którym już kilkanaście osób rozwija swoje kompetencje naukowe.

Kształceniem przyszłych dyplomatów demokratycznej Białorusi, pod hasłem Nowe Kadry dla Nowej Białorusi, we współpracy z Akademią Dyplomatyczną MSZ RP, zajmuje się Studium Dyplomatyczne. To unikatowy kurs, którego program obejmuje m.in. analizę sytuacji politycznej na Białorusi, teorię i praktykę polityki, politykę zagraniczną, protokół dyplomatyczny, prawo międzynarodowe. Prowadzony jest przez doświadczonych wykładowców, dyplomatów, pracowników MSZ RP. Poza wykładami, konwersatoriami i warsztatami, program obejmuje kursy językowe realizowane przy wsparciu Instytutu Francuskiego w Polsce, we współpracy dydaktycznej z Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców Polonicum UW i Szkołą Języków Obcych UW. Dotychczas odbyły się 3. Edycje Programu, którego absolwentami zostało ponad 50 młodych Białorusinów i Białorusinek.