Czy na grobach powstańców styczniowych będą także napisy w języku białoruskim?
W dniu 23 marca w Wilnie miał się odbyć pogrzeb szczątków uczestników powstania styczniowego 1863-64, których ciała znaleziono w poprzednim roku, na wileńskiej Górze Zamkowej. Jednak ponieważ ostateczna identyfikacja powstańców nie została jeszcze zakończona, a poza tym, trwają spory językowe, uroczystość przełożono na jesień – informuje białoruska redakcja „Radio Swaboda”.
Natomiast w 22 marca ( dzień stracenia K.Kalinowskiego), z inicjatywy białoruskich organizacji na Litwie odbędzie się tradycyjne upamiętnienie Konstantego Kalinowskiego, będącego bohaterem także Białorusinów.
Białoruskie organizacje ubiegają się o to, aby napisy na powstańczych nagrobkach były nie tylko w językach polskim i litewskim, ale także w języku białoruskim.
Prezes Towarzystwa Kultury Białoruskiej na Litwie Aleś Adamkowicz w 2018 roku wziął udział w posiedzeniu komisji państwowej, utworzonej po odkryciu szczątków powstańców. Uważa on, że głównym powodem pominięcia języka białoruskiego jest stanowisko oficjalnego Mińska.
– Obiecano mi, że napisy będą w trzech językach. Ale wygląda na to, że strona białoruska nie poparła tej idei. Kiedy później w białoruskich mediach rządowych podano, że Kalinowski był dowódcą „polskiego powstania”, nie mam już złudzeń. A przecież powstańcy walczyli i zginęli w imię trzech narodów: Białorusinów, Polaków, Litwinów. I jest logiczne, aby uczcić ich pamięć w tych językach, nie dzieląc na nasze i nie nasze – powiedział Adamkowicz.
Alaksandr Adamkowicz poinformował, że niedawno Komisja, z udziałem przedstawicieli rządów Litwy i Polski spotkała się ponownie. Z powody braku zainteresowania strony białoruskiej większość nagrobków będzie w dwóch językach – litewskim i polskim. Wyjątkiem ma być jedynie Konstanty Kalinowski, na którego grobie znajdzie się także napis po białorusku. ( na Białorusi Powstanie Styczniowe określa się często mianem powstania Kastusia Kalinouskiego. Sam Kalinowski – polski szlachcic herbu Kalinowa, w latach 60siątych XIX wieku wydawał jedno z pierwszych pism w języku białoruskim, ale pisanym łacinką „Mużyckaja Prauda”, przyp red)
Źródło: Nasza Niwa, Biełta, BiełaPAN, Biełorusskij Partizan
Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium