Wyłoniono laureatów Nagrody Przeglądu Wschodniego
W dniu 20 lutego 2019 w pałacu Tyszkiewiczów-Potockich odbyło się drugie posiedzenie jury Nagrody Przeglądu Wschodniego w składzie prof. Wojciech Materski, dyr Dorota Janiszewska-Jakubiak, prof. Lech Mróz, prof. Leszek Zasztowt, prof. Maria Kałamajska-Saeed, prof. Andrzej Rachuba, dyr Adolf Juzwenko i dyr Jan Malicki. Podczas posiedzenia wyłoniono laureatów, którzy 30 marca odbiorą nagrody podczas uroczystej gali w Sali Senatu UW. Lista laureatów zostanie ogłoszona wkrótce.
Nagroda przyznawana jest od 1994 r. przez kwartalnik naukowy “Przegląd Wschodni” za najlepszą książkę naukową o tematyce wschodnioeuropejskiej. Nagroda cieszy się prestiżem środowiska naukowego zajmującego się tematyką wschodnią, o czym świadczy rosnące z każdym rokiem zainteresowanie autorów oraz wydawnictw krajowych i zagranicznych. Pośród laureatów znajdują się osoby zajmujące się różnymi dziedzinami nauki: historii, prawa politologii lub etnologii.
Dotychczas nagrodę otrzymali:
1993
- Nagroda krajowa (ex aequo): Stanisław Sławomir Nicieja (historyk, Uniwersytet Opolski),
Edmund Małachowicz† (zmarł w 2015 r., historyk architektury, Politechnika Wrocławska)
1994
- Nagroda zagraniczna (ex aequo): Daniel Beauvois (historyk, emerytowany profesor Sorbony), Władimir Djakow† (zmarł w 1995 r., historyk, Rosyjska Akademia Nauk)
- Nagroda krajowa (ex aequo): Piotr Eberhardt (geograf, profesor PAN), Andrzej Nowak (historyk, Uniwersytet Jagielloński, PAN)
1995
- Nagroda zagraniczna: Bohdan Osadczuk† (zmarł w 2011 r., publicysta, historyk, emerytowany profesor Freie Uniwersität Berlin)
- Nagroda krajowa (ex aequo): Jan Ostrowski (historyk sztuki, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu), Jerzy Petrus (historyk sztuki, wicedyrektor Pań Zamku Królewskiego na Wawelu)
- Nagroda Specjalna: Roman Aftanazy† (zmarł w 2004 r., historyk sztuki, emerytowany kustosz Ossolineum)
1996
- Nagroda zagraniczna: Jewgienij Gorelik† (zmarł w 2005 r., publicysta z Mińska)
- Nagroda krajowa: Andrzej Pepłoński (historyk, Wyższa Szkołą Pedagogiczna w Słupsku)
- Nagroda Specjalna: Natalia Lebiediewa (historyk, Rosyjska Akademia Nauk)
1997
- Nagroda zagraniczna (ex aequo): Natalia Jakowenko (historyk, Narodowa Akademia Nauk Ukrainy i Uniwersytet „Akademia Kijowsko-Mohylańska”), Jarosław Hrycak (historyk, Uniwersytet Lwowski)
- Nagroda krajowa (ex aequo): Leszek Zasztowt (historyk, PAN i Uniwersytet Warszawski),
Kazimierz Krajewski (historyk, Instytut Pamięci Narodowej w Warszawie) - Nagroda Specjalna (ex aequo): Roman Dzwonkowski SAC (historyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski), Norman Davies (historyk, Uniwersytet Londyński)
1998
- Nagroda krajowa (ex aequo): Barbara Stoczewska (historyk, Uniwersytet Jagielloński),
Leon Popek (historyk, Archiwum Państwowe w Lublinie) - Nagroda w kategorii publicystyki: Andrzej Grajewski (historyk, publicysta, redaktor „Gościa Niedzielnego”, Katowice)
- Nagroda Specjalna: Jerzy Kłoczowski† (zmarł w 2017 r., historyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski, założyciel i dyrektor Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej w Lublinie)
- Nagrody zagranicznej nie przyznano.
1999
- Nagroda zagraniczna: Leonid Gorizontow (historyk, Rosyjska Akademia Nauk w Moskwie)
- Nagroda krajowa (ex aequo): Piotr Paszkiewicz† (zmarł w 2002 r., historyk sztuki, PAN),
Grzegorz Motyka (historyk, PAN) - Nagroda Specjalna: Antoni Kuczyński (etnograf, Uniwersytet Wrocławski)
2000
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Jan Jacek BruskI (historyk, Uniwersytet Jagielloński), Władysław i Ewa Siemaszko (badacze historii Polaków na Kresach w okresie II wojny światowej)
- Nagroda Specjalna: Wiktoria Śliwowska (historyk, PAN, Warszawa)
- Nagrody Zagranicznej nie przyznano
2001
- Nagroda Krajowa: Zbigniew KARPUS (historyk, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
- Nagroda Zagraniczna: Hienadź SAHANOWICZ i Zachar SZYBIEKA (historycy z Mińska)
- Wyróżnienia Zagraniczne: Anatolij KUŁAGIN (historyk sztuki, Narodowa Akademia Nauk Białorusi),
Elena GRIBANOWA (archiwistka z Ałmaty) - Nagroda Specjalna: Piotr ŁOSSOWSKI (historyk, emerytowany profesor w Instytucie Historii PAN)
2002
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Michał Janocha (historyk sztuki, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie), Paweł Piotr Wieczorkiewicz† (zmarł w 2009 r., historyk, Uniwersytet Warszawski)
- Nagroda Zagraniczna: Leonid Zaszkilniak i Mykoła Krykun (historycy, Uniwersytet Lwowski)
- Nagroda Specjalna: Władysław Łatyszew (historyk, Instytut Dziedzictwa Bronisława Piłsudskiego w Jużno-Sachalińskiu
2003
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Sławomir DĘBSKI (historyk, pracownik Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych w Warszawie), Ola HNATIUK (ukrainistka, pracownik Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk), Maciej MATWIJÓW (historyk, pracownik Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu)
- Nagroda Zagraniczna (ex aequo): Egidijus ALEKSANDRAVIČIUS i Antanas KULAKAUSKAS (historycy litewscy, profesorowie Uniwersytetu w Kownie), Timothy SNYDER (historyk, profesor Uniwersytetu Yale)
- Nagroda Specjalna: Robert CONQUEST† (zmarł w 2015 r., historyk, profesor em. Uniwersytetu Standforda)
2004
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Irena KADULSKA (historyk literatury, profesor Uniwersytetu Gdańskiego), Emilian WISZKA† (zmarł w 2014 r., historyk, profesor Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika)
- Nagroda Zagraniczna (ex aequo): Anne APPLEBAUM (publicystka, dziennikarka „Washington Post”), Lynne OLSON i Stanley CLOUD (publicyści, dziennikarze „Time” i „Baltimore Sun”)
- Nagroda Specjalna: Andrzej WALICKI (filozof, historyk idei, emerytowany profesor Uniwersytetu Notre Dame, Indiana)
- Nagroda w kategorii Edycji Źródeł (ex aequo): Aldona PRAŠMANTAITĖ (historyk, profesor Instytutu Historii Litwy Litewskiej Akademii Nauk w Wilnie), Bogumiła BERDYCHOWSKA (ukrainistka, absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, publicystka
2005
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Tadeusz EPSZTEIN (historyk, pracownik Instytutu Historii PAN), Grzegorz HRYCIUK (historyk, pracownik Instytutu Historycznego Uniwersytetu Wrocławskiego), Włodzimierz MĘDRZECKI (historyk, pracownik Instytutu Historii PAN i Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego), Jerzy ROHOZIŃSKI (antropolog kultury, socjolog, pracownik Polskiego Radia
- Nagroda Zagraniczna : nie przyznano
- Nagroda Specjalna: Richard PIPES† (zmarł w 2018 r., historyk i sowietolog, professor emeritus, Harvard University)
2006
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Bogdan GANCARZ (historyk, dziennikarz „Gościa Niedzielnego”, redaktor czasopisma „Arcana”), Maria KAŁAMAJSKA-SAEED (historyk sztuki, pracownik Instytutu Sztuki PAN)
- Nagroda Zagraniczna (ex aequo): Władysław DUCZKO (archeolog, profesor Uniwersytetu w Uppsali i Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora), Mathias NIENDORF (historyk, slawista, profesor Uniwersytetu w Kilonii)
- Nagroda Specjalna: Władysław SERCZYK† (zmarł w 2014 r., historyk, ukrainista, profesor Uniwersytetu Rzeszowskiego)
- Nagroda w kategorii Edycji Źródeł: Urszula PASZKIEWICZ (historyk, archiwista, doradca ds. Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
2007
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Tomasz KEMPA (historyk, pracownik Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu), Włodzimierz OSADCZY (historyk, pracownik Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego),
Tomasz STRYJEK (historyk, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN), Rafał WNUK (historyk, pracownik Instytutu Studiów Politycznych PAN) - Nagrody Zagranicznej nie przyznano
- Nagroda Specjalna: Zbigniew WÓJCIK† (zmarł w 2014 r., historyk, Instytut Historii PAN)
- Nagroda w kategorii Edycji Źródeł: Edmundas RIMŠA (historyk, pracownik Instytutu Historii Litwy, Wilno)
- Nagroda w kategorii Upowszechnianie Wiedzy o Wschodzie: wspólnie: Grzegorz MAZUR (historyk, Uniwersytet Jagielloński), Jerzy SKWARA† (zmarł w 2012 r., publicysta, Katowice), Jerzy WĘGIERSKI† (zmarł w 2012 r., żołnierz AK, więzień łagrów, architekt, Gliwice)
2008
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Anna BARAŃSKA (historyk, Katolicki Uniwersytet Lubelski),
Joanna SCHILLER (historyk, Instytut Historii Nauki PAN) - Nagroda Zagraniczna: Stanisław KULCZYCKI (historyk, Instytut Historii NANU, Kijów)
- Nagroda Specjalna: Zbigniew J. WÓJCIK (Historyk, Instytut Historii Nauki PAN)
- Nagroda w kategorii Dzieje Polaków na Wschodzie (ex aequo): Henryka ILGIEWICZ (historyk, Instytut Historii Litwy, Wilno), Krzysztof ZAJAS (historyk literatury, Uniwersytet Jagielloński)
2009
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Elżbieta ORMAN (Kraków), Roman JURKOWSKI (Olsztyn)
- Nagroda Zagraniczna: Orlando FIGES (Londyn), Georges MAMOULIA (Paryż)
- Nagroda w kategorii Dzieje Polaków na Wschodzie: Andrzej FURIER (Szczecin), Mariusz KORZENIOWSKI (Lublin)
- Nagroda w kategorii Edycje: Krzysztof JASIEWICZ (Warszawa)
- Nagroda w kategorii Popularyzacja problematyki wschodniej: Wojciech ZAJĄCZKOWSKI (Warszawa)
- Nagroda Specjalna: Andrzej RACHUBA (Warszawa)
2010
- Nagroda Krajowa Joanna Wolańska (historyk sztuki, Uniwersytet Jagiellońskiego, Kraków);
- Nagroda Zagraniczna Anatol Wialiki (historyk, Państwowy Uniwersytet Pedagogiczny im. Maksima Tanka, Mińsk);
- Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Bolesław Szostakowicz† (zmarł w 2015 r., historyk, Irkuck);
- Nagroda Specjalna Michał Łesiów† (zmarł w 2016 r., slawista, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin)
2011
- Nagroda Krajowa (ex aequo): Arkadiusz Janicki (historyk, Gdańsk), Łukasz Adamski (politolog, historyk, Warszawa);
- Nagroda Zagraniczna: Rudolf PICHOJA (historyk, archiwista, Moskwa);
- Nagroda Specjalna: Wojciech MATERSKI (historyk, politolog, Warszawa);
2012
- Nagroda Krajowa: Anna Engelking (etnografka, Warszawa);
- Nagroda Zagraniczna (ex aequo): Swietłana Mulina (historyk, Omsk), Wasyl Haniewicz (historyk, Tomsk);
- Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Helena Krasowska (językoznawca, Warszawa)
- Nagroda w kategorii: Popularyzacja problematyki wschodniej: Agnieszka Biedrzycka (historyk, Kraków)
- Nagroda Specjalna (ex aequo): Stanisław Alexandrowicz† (zmarł w 2015 r., historyk, Toruń), Jerzy Kowalczyk (historyk sztuki, Warszawa)
2013
- Nagroda Krajowa: Agnieszka JANKOWSKA-MARZEC (historyk sztuki, Kraków)
- Nagroda Zagraniczna: David FRICK (slawista, Berkeley, USA)
- Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Tamara SMIRNOWA (historyk, Sankt-Petersburg)
Nagroda Specjalna: Henryk WISNER (historyk, Warszawa)
2014
- Nagroda Krajowa: Irena BOROWIK (religioznawca, socjolog. Kraków)
- Nagroda Zagraniczna: Natalia STARCZENKO (historyk, Kijów), Joerg BABEROWSKI (historyk, Berlin)
- Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Mikołaj IWANOW (historyk, Opole)
- Nagroda w kategorii: Edycja Źródeł: Jerzy GAUL (historyk, Warszawa), Maria WARDZYŃSKA (historyk, Warszawa)
- Nagroda w kategorii: Popularyzacja problematyki wschodniej: Bohdan URBANKOWSKI (dramaturg, filozof, Warszawa)
- Nagroda Specjalna: Roman DUDA (matematyk, Warszawa)
2015
- Nagroda Krajowa: Marian MAŁECKI (prawnik, Kraków), Paweł ROKICKI (prawnik, Warszawa)
- Nagroda Zagraniczna: Theodore WEEKS (historyk, Carbondale)
- Nagroda w kategorii: Popularyzacja problematyki wschodniej: Oleksandr ZINCZENKO (historyk, Kijów)
- Nagroda Specjalna: Elżbieta SMUŁKOWA (językoznawca, białorutenistka, Uniwersytet Warszawski, Warszawa)
2016
- Nagroda Krajowa: Anna Sylwia CZYŻ (historyk sztuki, Warszawa)
- Nagroda Zagraniczna: Marek Jan CHODAKIEWICZ (historyk i politolog, Waszyngton),
Leonid OSTROWSKI (historyk, Nowosybirsk) - Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Franciszek NOWIŃSKI (historyk, Gdańsk)
- Nagroda Specjalna: Roman SZPORLUK (historyk, Waszyngton)
2017
- Nagroda Krajowa: Albin GŁOWACKI (historyk, Łódź)
- Nagroda Zagraniczna: Kirył KOCZEGAROW (historyk, Moskwa), Aleksander PODRABINEK (dysydent i dziennikarz, Moskwa)
- Nagroda w kategorii: Edycja Źródeł: Dariusz DĄBROWSKI (historyk, Bydgoszcz), Adrian JUSUPOVIĆ (historyk, Warszawa)
- Nagroda w kategorii: Dzieje Polaków na Wschodzie: Grzegorz RĄKOWSKI (biolog, podróżnik, krajoznawca, Warszawa)
- Nagroda w kategorii: Popularyzacja problematyki wschodniej: Zakład Narodowy im. Ossolińskich (Wrocław), LWOWSKA NARODOWA NAUKOWA BIBLIOTEKA UKRAINY im. Wasyla Stefanyka (Lwów)
- Nagroda Specjalna: Anna FILIPCZAK-KOCUR (historyk, Opole), Mirosław HROCH (historyk i teoretyk polityczny, Praga), Andrzej POPPE (historyk, Warszawa)
Nagroda Przeglądu Wschodniego im. Aleksandra Gieysztora
2000
Marek KARP† (zmarł w 2004 r., historyk, założyciel Ośrodka Studiów Wschodnich w Warszawie)
2001
Adolf JUZWENKO (historyk, dyr. Ossolineum we Wrocławiu)
2002
Bohdan Cywiński (historyk, profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie)
2003
Piotr Stefan WANDYCZ† (zmarł w 2017 r., historyk, profesor Uniwersytetu Yale)
2004
Jerzy POMIANOWSKI† (zmarł w 2016 r., tłumacz i znawca literatury rosyjskiej, redaktor naczelny czasopisma „Nowaja Polsza”)
2005
Adam MALDZIS (literaturoznawca, profesor Akademii Nauk Białorusi, b. dyrektor Centrum im. Franciszka Skaryny w Mińsku)
2006
Alfredas BUMBLAUSKAS (czołowy historyk litewski, prodziekan Wydziału Historii na Uniwersytecie Wileńskim)
2007
Stanisław STĘPIEŃ (dyrektor Południowo-Wschodniego Instytutu Nauk w Przemyślu);
Anatol HRYCKIEWICZ (historyk, emerytowany profesor Białoruskiego Państwowego Uniwersytetu Kultury i Sztuki, Mińsk, Białoruś)
2008
Władysław FINDEISEN (były rektor Politechniki Warszawskiej, prezes Kasy im. Józefa Mianowskiego)
2009
Adam ZAMOYSKI (historyk, dziennikarz, prezes zarządu Fundacji Książąt Czartoryskich)
2010
Longin Tomaszewski† (zmarł w 2014 r., żołnierz Okręgu Wileńskiego ZWZ/AK, Warszawa)
2011
Pośmiertnie Andrzej Przewoźnik† (zginął w 2010 r. w katastrofie smoleńskiej, historyk, sekretarz Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa)
2012
(nie przyznano)
2013
Witold Kieżun (ekonomista, teoretyk zarządzania, Warszawa)
2014
Janusz SMAZA (historyk sztuki, konserwator, Warszawa)
2015
Stowarzyszenie MEMORIAŁ (Moskwa)
Wiaczesław BRIUCHOWECKYJ (literaturoznawca, honorowy rektor Narodowego Uniwersytetu
„Akademia Kijowsko-Mohylańska” w Kijowie)
Andrzej Sulima KAMIŃSKI (polski historyk, dyrektor i założyciel Instytutu Przestrzeni Obywatelskiej i Polityki Społecznej, członek zagraniczny PAU, Washington)
Zbigniew Antoni KRUSZEWSKI (kapral AK i uczestnik Powstania Warszawskiego w czasie II wojny światowej, aktywnym członkiem Kongresu Polonii Amerykańskiej, politolog i emerytowany profesor University of Teras w El Paso)
Alvydas NIKŽENTAITIS (litewski historyk, wykładowca Wileńskiego Uniwersytetu Pedagogicznego, od 2000 do 2008 dyrektor Instytutu Historii Litwy w Wilno)
Henryk SAMSONOWICZ (polski historyk, mediewista, profesor nauk humanistycznych, w latach 1980–1982 rektor Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1989–1991 Minister Edukacji Narodowej)
2016
Anna BUCHMANN (dyrektor i kustosz Muzeum Polskiego w Rapperswilu kanton St. Gallen, Szwajcaria)
2017
Biblioteka Polska w Paryżu (Paryż)