Azja Środkowa w obliczu kryzysu klimatycznego 

17-01-23 Promocja 0 comment

Po tym jak w zeszłym tygodniu Azja Środkowa mierzyła się z surową zimą, trudno uwierzyć, że teraz można się martwić  zbyt małą ilością śniegu. Jest to jednak problem, przed którym staną rolnicy i nie tylko oni, w najbliższej przyszłości. Śnieg jest bowiem niezbędnym składnikiem cyklu rocznego kształtującego sezonowe przepływy rzek, a tym samym produkcję żywności i energii elektrycznej.

Podczas, gdy skutki coraz cieplejszych zim i zmniejszających się lodowców były od dawna oczywiste i łatwe do zauważenia w Azji Środkowej, nowe dane dają pełniejszy obraz przyszłości . Lodowce w górach topią się nie tylko pod wpływem wyższych temperatur,  pozbawione są również  uzupełnień jakie każdej zimy dają  opady śniegu. Tymczasem zamiast śniegu mamy coraz częściej  deszcz, który jeszcze bardziej przyspiesza topnienie.

Do roku 2100 sezon opadów śniegu w górach Tienszan może być o dwa miesiące krótszy, od obecnych pięciu miesięcy. Pasmo Tienszan rozciąga się od Uzbekistanu, obejmując większość Kirgistanu, po Kazachstan i Chiny, gdzie jest głównym źródłem słodkiej wody w prowincji Xinjiang.

Naukowcy, kierowani przez Xuemei Li z Uniwersytetu Lanzhou Jiaotong, przeanalizowali dane z lat 1961- 2020 dotyczące temperatur i opadów z 26 stacji meteorologicznych po chińskiej stronie Tienszan. Na ich podstawie sporządzili wykres początku i końca sezonu opadów śniegu. Wiosenny deszcz zastępuje zimowy śnieg o niemal 10 dni wcześniej niż w  roku 1961; jesienią deszcz zamienia się w śnieg o ponad 6 dni później. Tak więc sezon śnieżny, w ciągu ostatnich sześciu dekad (2,8 dnia na dekadę) skurczył się o ponad dwa tygodnie. 

Autorzy badań tworzą swoje prognozy na podstawie czterech scenariuszy globalnego ocieplenia (znanych jako SSP126, SSP245, SSP370 i SSP585) opracowanych przez Międzyrządowy Zespół ds. Zmian Klimatu. Obejmują one warianty, od optymistycznego (tj. jeśli wszystkie kraje dotrzymają swoich zobowiązań do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, co jest bardzo mało prawdopodobne) do najbardziej pesymistycznych.

We wszystkich scenariuszach sezon opadów śniegu  się kurczy. Gdyby średnia globalna temperatura wzrosła tylko o 2 stopnie Celsjusza (scenariusz SSP126), do roku 2100 sezon prawdopodobnie skróciłby się tylko o kolejny tydzień. 

Podczas, gdy śnieg jest jednym ze składników lodowców, drugim jest mróz, którego również coraz bardziej  brakuje.

Wyniki kompleksowego badania lodowców opublikowane w tym miesiącu w Science wykazały, że topnienie lodowców w Azji Środkowej osiągnie szczyt między latami 2035 a 2055. Następnie ilość wody dostarczanej przez lodowce każdego lata,  będzie się stopniowo zmniejszać. Artykuł Science potwierdza, że lodowce Azji Środkowej topnieją szybciej niż średnia światowa i do 2100 roku mogą stracić nawet 75% swojej masy z 2015 roku.

Źródło: Eurasianet

Opracowanie BIS – Biuletyn Informacyjny Studium