Łotwa, Litwa i Estonia zgodziły się ograniczyć ruch przez granice lądowe ze strony Rosji i Białorusi — ogłosił minister spraw zagranicznych Łotwy Edgars Rinkēvičs. Zakaz ma dotyczyć obywateli Rosji posiadających ważne wizy Schengen. Wyjątkiem będą kierowcy ciężarówek, dyplomaci oraz osoby wjeżdżające ze względów rodzinnych i humanitarnych. 

Także przedłożony w środę projekt rezolucji litewskiego rządu w sprawie przedłużenia stanu wyjątkowego zawiera zapis, że „przemieszczanie się obywateli Federacji Rosyjskiej przez zewnętrzną granicę Unii Europejskiej jest ograniczone”. Według projektu na Litwę będą mogli wjechać tylko obywatele Rosji spełniający kryteria określone przez władze. Kryteria te ma opracować Ministerstwo Spraw Zagranicznych po uzgodnieniu z innymi krajami regionu. 

Z decyzji krajów bałtyckich wyłamała się Finlandia, która nadal wpuszcza Rosjan na swoje terytorium.

31 sierpnia Unia Europejska zapowiedziała zawieszenie umowy z 2007 r. z Rosją, upraszczającej wydawanie wiz. Natomiast kraje UE nie mogły dojść do porozumienia w sprawie całkowitego zakazu wydawania wiz Rosjanom. Tego samego dnia estońskie MSZ wydało wspólne oświadczenie z Łotwą, Litwą i Polską, że zawieszenie umowy o ułatwieniach wizowych jest dopiero pierwszym krokiem w tym procesie. Kraje zwróciły się do Komisji Europejskiej o wprowadzenie nowych restrykcji wobec Rosjan posiadających  wizy Schengen, które mogą zostać rozszerzone na całą UE. „Dopóki nie zostaną podjęte takie działania na poziomie ogólnym, my, jako kraje graniczące z Rosją i Białorusią, rozważymy możliwość wprowadzenia na szczeblu krajowym tymczasowego zakazu wydawania wiz lub ograniczenia przekraczania granicy dla obywateli Rosji posiadających wizy Schengen” — napisano w oświadczeniu. 

Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę Unia Europejska wycofała loty do rosyjskich miast, ale granice lądowe pozostają otwarte. Według władz krajów graniczących z Rosją Rosjanie zaczęli wykorzystywać lotniska  tych państw jako „punkty przeładunkowe”, aby dostać się do innych krajów europejskich. „To źle, że w momencie, gdy Rosja prowadzi agresywną i brutalną wojnę w Europie, Rosjanie mogą żyć tak, jakby nic się nie stało i podróżować po Europie jako turyści” — powiedziała fińska premier Sanna Marin. Teraz, jak napisała BBC, ani w unijnym kodeksie wizowym, ani w układzie z Schengen (będącym częścią Traktatu o funkcjonowaniu UE) nie ma przepisu pozwalającego na całkowity zakaz wydawania wiz  obywatelom jednego konkretnego kraju. W rezultacie poszczególne państwa europejskie zaczęły wprowadzać własne ograniczenia zaraz po rozpoczęciu wojny. Według szacunków BBC od połowy sierpnia spośród 25 krajów strefy Schengen, które przed wojną wydawały Rosjanom wizy, 10 państw przestało to robić, z pewnymi wyjątkami: ze względów humanitarnych, odwiedzin najbliższych, pogrzebów itp. Ponadto zniesienie uproszczonego reżimu wizowego, które wejdzie w życie 12 września, oznacza, że obywatele Rosji będą płacić 80 zamiast 35 euro za wizy unijne, a procedura wydawania wiz będzie jeszcze dłuższa i bardziej skomplikowana.

Źródło: DELFI Žinios, Lietuvos rytas, DELFI.lv, Eesti Rahvusringhääling

Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium