We wtorek szereg białoruskich intelektualistów wystosowało do władz litewskich apel z prośbą o zgodę na pochówek szczątków uczestnika powstania styczniowego, bohatera Litwy, Białorusi i Polski Konstantego Kalinowskiego na terytorium obecnej Białorusi.

„Zdajemy sobie sprawę, że także dla mieszkańców Litwy Konstanty Kalinowski jest  bohaterem. Rozumiemy i szanujemy chęć, aby ciało Kalinowskiego znajdowało się w miejscu szczególnym, w panteonie wojowników o wolność” — czytamy w dokumencie podpisanym m.in. przez pisarkę Swiatłanę Aleksijewicz, historyka Ǔładzimiera Arłoǔa czy muzyka Lawona Wolskiego.

„Jednak takie miejsce potrzebne jest także  nam, Białorusinom. Wierzymy, że nasz bohater narodowy Konstanty Kalinowski powinien być pochowany na Białorusi, zwracamy się w związku z tym do narodu litewskiego z prośbą o rozważenie takiej możliwości” — piszą intelektualiści, zwracając uwagę na „trudne czasy i wielome zagrożeń dla niezależności Białorusi”.

Zdaniem sygnatariuszy apelu, pogrzeb Konstantego Kalinowskiego w Mińsku mógłby stać się dla Białorusinów symbolem miłości do własnego kraju.

Tuż po upublicznieniu tego listu pojawił się inny apel, podpisany przez znanych opozycyjnych działaczy i dziennikarzy białoruskich, m.in. Zianona Paźniaka, Lawona Barszczeǔskiego czy Wincuka Wiaczorkę.

„Wilno — to święte miejsce także dla narodu białoruskiego” — piszą uzasadniając słuszność pochówku Kalinowskiego w stolicy dzisiejszej Litwy. — „Z tym miastem jest związana bohaterska walka Konstantego Kalinowskiego podczas powstania w latach 1863—1864. W tym mieście ukrywał się, tu został aresztowany, zabity i zakopany na Górze Zamkowej . Zwracamy się wobec tego [do władz litewskich], żeby w sposób godny i uroczysty pochowały szczątki bohatera narodu białoruskiego z udziałem delegacji oficjalnej Republiki Białoruś” — czytamy.

Szczątki powstańców styczniowych m.in. Kalinowskiego i Sierakowskiego odnaleziono na Górze Zamkowej w Wilnie podczas prac archeologicznych w 2017 roku. Odnalezione ciała kilkunastu powstańców, mają niedługo spocząć w centralnej kaplicy wileńskiego cmentarza na Rossie.

Od momentu odnalezienia szczątków białoruskie środowiska niezależne interesują się tą sprawą. W ubiegłym roku, przy braku oficjalnego wsparcia ze strony  Mińska, Białorusini apelowali do władz Litwy, by do inskrypcji po litewsku i po polsku na grobie Kalinowskiego dodać język białoruski.

„Najgorsze, co może się zdarzyć — to, że kwestia pochówku Kalinowskiego podzieli świadomą część elit [białoruskich]. Myślę, że wszyscy musimy zrobić krok do tyłu i szukać porozumienia. Wśród zwolenników pochówku w Wilnie oraz Mińsku są ludzie, których zasługi dla niepodległości białoruskiej są niezaprzeczalne, powiedzmy, Ǔładzimier Arłoǔ z jednej strony i Lawon Barszczeǔski — z drugiej. Sporami wokół miejsca pochówku, oni, doświadczeni, dają młodszym,  niepokojący przykład” — napisał białoruski publicysta Siarhiej Nawumczyk.

Źródło: Nasza Niwa, Biełta, BiełaPAN, Biełorusskij Partizan

Opracowanie BIS — Biuletyn Informacyjny Studium