„Zarys historii militarnej powstania styczniowego” Piłsudskiego w gruzińskim wydaniu

28-08-17 Promocja 0 comment

Dzięki współpracy Studium Europy Wschodniej i Fundacji PZU ukazała się nowa, niezwykle ważna książka

Zarys historii militarnej powstania styczniowego

autorstwa

Józefa Piłsudskiego

Pilsudski

Józef Piłsudski, Zarys historii militarnej powstania styczniowego. Wykłady wygłoszone w 1912 r. w Szkole Nauk Społeczno-Politycznym w Krakowie. Z języka polskiego przełożył ppłk. dypl. Walerian Tewzadze (w 1931 roku). Do druku przygotował i posłowiem opatrzył David Kolbaia, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 2017. ISBN 978-83-61325-60-4 (w języku gruzińskim). Recenzenci: Prof. Georges Mamoulia i Prof. Andrzej Woźniak. Publikacje ukazały się z finansowym wsparciem Fundacji PZU/Partner Fundacja PZU.

DSC_0008a

Józef Piłsudski (1867-1935), polski dowódca wojskowy i mąż stanu, pierwszy marszałek Polski, Naczelnik Państwa w latach 1919-1922, dwukrotny premier (1926-1928 i 1930). W 1918 r. Gruzja odzyskała niepodległość. Zgromadzenia Narodowe ogłosiło w Tyflisie Akt Niepodległości Gruzji. Utworzona została narodowa armia gruzińska, a gruziński kościół odzyskał autokefalię i po raz pierwszy od stu lat wybrał katolikosa. Niepodległość Gruzji uznały de facto i de iure niemal wszystkie państwa, w tym Polska. Uznanie Polski nastąpiło w styczniu 1921 r. na krótko przed wkroczeniem wojsk sowieckich do Gruzji i ponowną utratą niepodległości.

pilsudski2

Rząd gruziński zmuszony był opuścić kraj i udać na emigrację. Znaczna liczba emigrantów gruzińskich, a wśród nich oficerowie i podchorążowie armii gruzińskiej, po osobistej decyzji Marszałka Józefa Piłsudskiego w 1922 r. znalazła się w Polsce, która dla wielu stała się drugą ojczyzną. Służyli tu w Wojsku Polskim jako oficerowie kontraktowi, prowadzili przedsiębiorstwa, praktyki lekarskie, trudnili się handlem, studiowali i wykładali w wyższych uczelniach. Wielu ściślej związało swe losy z Polską, tu znajdując żony i zakładając rodziny. Wszyscy jednak pozostawali wierni utraconej ojczyźnie. W 1933 r. przy Instytucie Wschodnim powstało Orientalistyczne Koło Młodzieży, a w jego ramach – Sekcja Kaukaska. Koło subsydiowane było m.in. przez MSZ RP i Sztab Główny Wojska Polskiego, co jednoznacznie wskazuje, jakie nadzieje władze polskie wiązały z objętą jego aktywnością młodzieżą. Z fundowanych przez Instytut stypendiów na studia w Polsce i zagranicą skorzystało wiele osób z kręgu młodzieży gruzińskiej. Podejmowano też działania polityczne.

DSC_0006a

Rząd polski m.in. z powodu republik zakaukaskich dość długo zwlekał z uznaniem ZSRR i rozciągnięciem postanowień traktatu ryskiego na te republiki. Mimo praktycznego załamania się koncepcji federalnych, ludzie skupieni wokół marszałka Józefa Piłsudskiego nadal uważali Gruzję za ważne ogniowo polityki wschodniej. „Wolność Gruzji musi być hasłem wszystkich ludzi wolnych w duchu”. იოზეფ პილსუდსკი, იანვრის აჯანყების მილიტარული ისტორიის მიმოხილვა (1863 წლის პოლონეთის აჯანყება), თარგმნილი დიპლომირებული პოდპოლკოვნიკის ვალერიან თევზაძის მიერ (1931 წელს). ტექსტი გამოსაცემად მოამზადა, დამატებითი შემნიშვნები და ბოლოთქმა დაურთო დავით ყოლბაიამ, ვარშავა 2017. ISBN 978-83-61325-60-4.